Verantwoording
ES RASRA machines
f 24,50 porto f 2,25
cApa ^Bolèlt ^oeat
Tong Tong is zo
klein, het is niet
kleiner te krijgen
Ze zijn er weer, draaien maar
Wij ontvingen onlangs een bijdrage die
naar onze mening niet door de feitelijke
inhoud, maar wel door de stijl in aan
merking kon komen voor publicatie.
Het was een poëtische meditatie over
een wandeling in de bergen, die bij
ons en naar wij veronderstellen bij tal
van onze lezers, dierbare reminiscen
ties zou oproepen, al ontbrak elk "plot"
aan dit stuk.
Maar het was nogal een lang stuk en
wij verzochten daarom de schrijver het
tot de helft te bekorten, hetgeen naar
onze mening zonder de dichterlijke
sfeer ervan te schaden, zeer wel mo
gelijk zou zijn. De schrijver bleek on
gaarne aan deze wens te willen vol
doen, wat zijn goed recht is.
Wat niet zijn goed recht is: hij schrijft
ons, dat hij in Tong-Tong herhaaldelijk
bijdragen aantreft, die de lengte van
zijn stuk benaderen of zelfs ruim
schoots overschrijden en vraagt zich af
op welke gronden de ene inzender wèl
en de andere niet "de ruimte krijgt".
Hij zou gaarne "omtrent Uw desbetref
fende criteria worden ingelicht."
Wel, dat is een eenvoudige zaak en
wij vragen ons af, of de inzender zelf
niet even had kunnen nadenken over
het juiste antwoord.
Voorop gesteld dat de redaktie zonder
enig vooroordeel bepaalt wat er in
Tong-Tong komt en wat niet, zijn de
criteria die wij aanleggen eenvoudig
deze, dat elk stuk beoordeeld wordt
naar zijn te verwachten betekenis voor
onze lezers. Vervolgens komt de vraag
aan de orde van de urgentie van pu
blicatie en of taal en stijl naar onze
mening voldoende zijn verzorgd. Het
spreekt vanzelf dat ook, indien beide
vragen bevestigend worden beoordeeld
de ontwikkeling van het onderwerp een
rol gaat spelen. Wij zouden er niet aan
denken om bijv. Dr. de Graaf te ver
zoeken zijn bijdragen te bekorten. Zij
schetsen een bepaalde ontwikkeling of
levensloop van bekende personen en
vormen een afgerond geheel. Ook als
zijn bijdragen wat langer uitvallen dan
ons zint. Tong-Tong is namelijk niet van
elastiek! - overwegen wij, dat zonder
schade aan het "plot" zo'n bijdrage
niet te bekorten is.
Om nu terug te komen op de schets
van de geachte inzender, zij heeft in
het geheel geen plot. Ze is ook niet
urgent. Zij zou in het geheel niet in
aanmerking komen voor publicatie, ge
zien de beperkte plaatsruimte van ons
blad, ware zij niet zo voortreffelijk ge
schreven. Het beschrijven van de be
koringen van een bergwandeling, waar
in overigens niets gebeurt, is niet aan
lengte gebonden. Des schrijvers opstel
zou net zo goed nog tien bladzijden
langer kunnen zijn - of half zo lang,
als ze nu is. Vandaar de logische
vraag aan de auteur: wilt U Uw stuk
tot de helft bekorten? - in welk geval
het toch nog ongeveer een pagina in
beslag zou nemen.
Wij hebben de moeite genomen zo
uitvoerig in te gaan op de vraag
van onze inzender, omdat nog her
haaldelijk van misverstand blijkt bij de
beoordeling van ons beleid ten aanzien
van de overstelpende hoeveelheid bij
dragen die ons bereiken - en gelukkig
blijven bereiken. Nogmaals: Tong-Tong
is niet van elastiek! Wij moeten ons
het recht voorbehouden vast te stellen,
wat in Tong-Tong komt en zijn niet
bereid verantwoording af te leggen
over de wijze waarop wij de ingezonden
bijdragen beoordelen.
Wij hebben de lezers nu een kijk in de
keuken gegeven, maar zullen dit niet
herhalen. JHR.
Juni 1946. Eindelijk was het onze beurt
om geëvacueerd te worden. Groep F.
"Vrouwen en kinderen van krijgsgevan
genen". We hadden bijna een jaar
gastvrijheid genoten in 't Marine Kamp
in Malang. Het verzamelpunt was de
"Wijk", veel groter dan 't Marine Kamp,
veel voller en met "riant uitzicht" op
de Kawi.
We arriveerden er in de late ochtend.
Het was een drukte van weerzien van
diverse familie en kenalans. Er stond
een rij vrachtwagens en het "opladen"
begon. Wij, Ma, m'n twee jongere
broers en ik, en Oma, Pa's moeder,
werden onze vrachtauto aangewezen.
De jongelui waren er snel op en hielpen
de rest die niet zo vlug ter been waren
een handje. Oma, oud, krom, en grijs,
vond 't hele gedoe maar zeer matig.
Ze zat boven op haar boentelan 't tu
mult om haar heen gade te slaan,
ledereen was opgewekt en alles ging
als gesmeerd, toen plotseling een
havermoutblik, tjap Quaker Oats, ge
vuld met beras boven op Oma's hoofd
viel. Tok"adoeh anakkoe!" zei
Oma en wreef verwoed haar oude
hoofd.
Aan het station, Djagalan was 't geloof
ik, stond de trein al klaar. We gingen
naar Solo en van daaruit de hemel
wist waarheen. Een hele nacht in de
geblindeerde trein. Ik kreeg koude ril
lingen, malaria! Precies uitgekiend.
Voelde me miserabel, maar sudah...
In Solo aangekomen ontdekten we dat
we dicht bij een vliegveld zaten. "Seka-
rang pigi Semarang", kregen we te
horen. In een Dakota. Piloot was een
Aussie met bloot boveniïjf, rood haar
en grote rode snor. "Nah", zei Oma,
"deze jongeman met koemis is onze
chauffeur?" Instappen allemaal, m'n
jongste broer, 10 jaar oud, had nog
nooit een vliegtuig van zo dichtbij ge
zien, ging er als een haas van door en
verschool zich achter een stuk gedèk.
Ma achter hem aan. Kort en goed, we
kwamen in Semarang aan in deze
rammelende kist.
Naar het Weeshuis op Bodjong. leder
een stond voor het Rode Kruis kantoor
waar men inlichtingen kon inwinnen
betreffende vaders, broers en echtge
noten. Velen kregen hier 't slechte
nieuws te horen, en velen 't goede
nieuws. Er waren een hoop tranen, van
verdriet en van vreugde. Pa, hoorden
we, was in Bangkok. Wilden we naar
Bangkok? Ja, zei Ma. Voorlopig moest
ze echter naar Soerabaia want er was
geen transport gelegenheid alsnog. Ma
(lees verder pag. 17, 3e kolom, onderaan)
(geschaafd ijs)
Te vullen met gewone ijsblokjes, een kind kan er mee overweg.
Maak voor de warme dagen en alle feestelijke momenten uw eigen
IJS SJANGHAI. Recept bij de gebruiksaanwijzing.
Zolang de zomer duurt, gratis erbij een flesje rozen essence
Wacht niet te lang, ze vliegen weg, ons model is nergens anders
te krijgen.
4