ZO MAAR EEN TERUGBLIK
DISCO
BOLLAND
-k -k
De Politie-kruisertjes van de Gouvernements Marine
De afgelopen wintermaanden zijn figuurlijk en letterlijk in het water gevallen.
Geen sneeuw, geen ijs, alleen maar water, regen, nog eens regen en wederom
water. Het kan niet anders dan dat een gewezen zeeman onder dergelijke om
standigheden met zijn gedachten wordt teruggedreven naar de zee. Ik neem dan
ook op mijn schrijftafel een aardige foto van de politie-kruiser "Cheribon" van
de Gouvernements-Marine.
Is het niet heerlijk geweest die goede
ouwe tijd, een tijd, die onze kinderen
nauwelijks of helemaal niet kennen.
Ach, wat hebben we toch door die In-
dië-periode een rijk leven. Dat hele
uitgestrekte Insulinde hebben we zo
maar tot in de verste uithoeken van
Sabang tot Merauke leren kennen
dankzij de Gouvernements-Marine. Ja,
aan deze dienst hebben we heel veel
te danken. Dat heb ik me in m'n on
derbewustzijn heel goed gerealiseerd,
vandaar mijn meeleven met die tak van
dienst, de "Setengah Kompenie".
Wat deed het me goed, toen in 1938
"Aneta" uit Batavia meldde (aldus een
krantenartikel):
"Van de zes stalen politie-kruisertjes,
die voor het Gouvernement zullen wor
den gebouwd, is hedenmorgen de eer
ste van de helling der Droogdok Maat
schappij "Tandjoeng Priok" te Tan
djong Priok van stapel gelopen. Deze
eerste van het half dozijn draagt de
naam "Bantam". De volgende zullen
respectievelijk genoemd worden: de
"Bogor", de "Aroe", de "Digoel", de
"Boeroe" en de "Ceram".
De tewaterlating geschiedde in tegen
woordigheid van den administrateur,
den bedrijfsleider en den assistent-be
drijfsleider der Droogdok Maatschap
pij "Tandjoeng Priok", resp. de heeren
van Konijnenburg, Scheltema en de
Jong (van wie laatstgenoemde speciaal
belast is met den nieuwbouw) en ver
der personeel der maatschappij, zoo
mede van den heer Birfelder, tech
nisch expert van den Dienst van
Scheepvaart, die belast is met het toe
zicht op den bouw van deze booten.
Zij werd mede bijgewoond door den
wnd. hoofdinspecteur van den Scheep
vaart, den heer Kuyper, den inspecteur
van Scheepvaart en hoofd van de af-
deeling materiaal, den heer Veerman,
den technisch expert bij den dienst van
Scheepvaart, den heer Komman, den
havenmeester van Tandjong Priok, den
heer van der Boon, de dames Kuyper,
Milders en Veerman (de heer Milders
zelf, onderhoofd van den dienst van
Scheepvaart, was verhinderd) e.a. on
der wie de heer van Dam, werktuig
kundige bij de Gouvernements Marine,
gedetacheerd bij den cursus voor de
opleiding van inlandsche motoristen
voor de G.M. te Tandjong Priok met
zijn leerlingen.
Mevrouw Veerman nam de laatste be
letselen weg, waarop de stalen boot
vlot en soepel het water ingleed.
De "Bantam" heeft een lengte van
31.70 meter, een breedte van 5.45 me
ter en een diepgang van 1.90 meter.
(Wat een notedopje in vergelijking met
de mammoet- c.q super-tankers; maar
het was ook in 1938 en er waren onder
ons, die wat trots waren om comman
dant van zo'n dopje te zijn; noot van
schrijver). Zij krijgt een snelheid van
12 Engelse mijlen per uur, welke haar
gegeven zullen worden door een Die
selmotor van 325 P.K.
Haar 5 zusterschepen, waarvan er nog
3 dit jaar afgeleverd moeten worden,
zullen precies dezelfde afmetingen,
uitrustingen, etc. krijgen.
Slechts zal er verschil zijn in de mo
toren, welke zullen worden gebruikt.
De 2 eerste krijgen nl. Stork-motoren,
de beide volgende Werkspoor-motoren;
van de laatste twee is nog niet be
kend welke motoren men daarvoor zal
kiezen.
Stationsweg 143, tel. 070-88 30 07
DEN HAAG
Herenstraat 157, tel. 070-86 32 01
VOORBURG
Frederik Hendriklaan 161, tel.
070 - 55 66 97 DEN HAAG
Giro 406636
Uit Singapore ontvangen L.P.'s en muziek-
cassettes van o.a. The Steps, Aida Musta-
pha, Salina I en III en Djuwita.
Geen correspondentie, wel tel. inlichtingen
op tel.; 070 - 88 30 07.
Wacht U niet te lang met kopen, het kon
wel eens de laatste keer zijn dat het nog
wordt geleverd I
Na de afbouw heeft het stalen politie-
kruisertje "Bantam" van de Gouverne
ments Marine in de baai van Batavia
officieel en succesvol proef gevaren.
Een echt gezellige proeftocht, zoals we
die nog slechts van tempo doeloe ken
nen. Een ander krantenartikel schreef
namelijk:
"Terwijl honderden arbeiders handen
tekort kwamen bij het werk aan de
bestellingen - die thans dagelijks bin
nenkomen - en onder het oorverdovend
lawaai van op staal beukende hamers,
sissende steekvlammen en kippevel
bezorgende staalboren, stapten, nadat
zij verwelkomd waren door den admini
strateur van het Droogdok, den heer
van Konijnenburg (die geassisteerd
werd door zijn medewerkers Ir. Adema
van Scheltema en Ir. de Jong) de ge-
noodigden aan boord van het grijze
ranke vaartuig, dat bij de werf ligplaats
had gekregen.
Het was een boot-vol, toen allen, onder
wie de Resident van Ginkel, de heer
Milders, Onderhoofd van Scheepvaart,
de heer Veerman van de afdeeling
Materieel van Scheepvaart, de heer
Maseland van de inspectie der gewes
telijke politie, Hoofdcommissaris Dek
ker, de heer Turk van de Opium- en
Zoutregie, de heer Mühlstaffj hoofd
controleur der douane, Havenmeester
van der Boon, Ir. van Hasselt van de
Billiton-Maatschappij, Luitenant der
Zee 1ste klasse Bennink van de af
deeling materieel der Koninklijke Ma
rine, de heer Birfelder, technisch ex
pert van Scheepvaart, de heer Helder,
vertegenwoordiger van Stork en de
pers aan boord waren.
Toch, toen men later op verkenning uit
geweest was en ontdekt had, dat de
brug niet de eenige gezellige plaats
aan boord was, doch dat het bijvoor
beeld ook in de salon koel en comfor
tabel kon zijn, viel het met het gedrang
nogal mee.
Eerst werd nog eens nagegaan of de
"Bantam" alle vereischte zaken - be
halve die volgens de bepalingen van
het contract, een welvoorzien buffet
van Stam en Weyns - aan boord had
en toen ging het langzaam in de rich
ting van de havenuitgang. Daarbij pas
seerden we eerst nog het grootste
werk, waaraan het droogdok thans de
laatste hand legt, de tinbaggermolen
"Pring".
Nauwelijks uit de haven werd het toe
rental van den 325 PK Dieselmotor op
gevoerd en met een 12-mijlsvaartje
ging het naar het Noorden.
Een rondgang door het schip leerde
hoe doeltreffend de kruiser is ingericht.
De hut van den Gezaghebber is op de
brug en dan zijn er beneden een keu
rige messroom en drie hutten, twee
één- en een twee-persoons voor eerste
klasse passagiers. Voor tweede klasse
passagiers is er een keurig verblijf voor
zes personen, terwijl het verblijf voor
de bemanning plaats biedt voor 11
man. Voor djoeragan en motorist is
ieder een eigen kleine hut.
Het trof de pers, dat dit vaartuig zon
der eenige overdreven luxe, toch zoo
keurig en comfortabel is ingericht en
dit in verband met de snelheid en uit
rusting zal er zonder twijfel toe bijdra
gen om de nieuwe politie-kruisertjes
volledig aan hun doel te doen beant
woorden.
