BIJ DE VOORPLAAT
touil toirnl
GOTONG ROYONG en WAYANG
uwetieróbedrijl
't Carillon
Twee elementen die gewoon onafschei
delijk zijn verbonden met het Indone
sische leven, althans het Javaanse,
gotong royong en wayang.
30 september 1975. Het is nu tien jaar
geleden dat aan de periode van Soe-
karno een eind kwam. Een tijd van aan
één kant geweldige prestaties en aan
de andere kant immens leed.
Want we kunnen zeggen wat we willen
van Soekarno, maar om de bevolking
van een eilandengroep groter dan Euro
pa, bestaande uit tientallen rassen,
talen en geloof aan elkaar te smeden,
één taal (de Bahasa) te geven, een
gevoel van eigenwaarde, trots, PLUS
het bewijs dat ze op eigen benen kun
nen staan (jaja, dit laatste OOK I) is
een fenomenale prestatie.
Want hij "smeet de blanke eruit" en
Indonesia bleef toch maar nog een tijd
doordraaien. Dat het op het laatst tóch
verkeerd ging kwam door de geweldige
corruptie en zulke geldverslindende
prestatie-projecten als Monumèn Na-
sional (met een top van 40 kilo zuiver
goud!), het stadion Senayan, akties van
confrontatie-politiek enz. enz.
En hoewel 't volk langzamerhand in de
grootste ellende kwam te zitten, bleef
het al die tijd toch overeind.
Door deze twee bovengenoemde ele
menten. Gotong Royong. Het gedrags
patroon van wederzijdse hulp en af
hankelijkheid, gewoon een soort van
adat.
En de Wayang, die een niet weg te
cijferen invloed heeft op het hele den
ken, doen en laten van het Indone
sische Volk.
(Het was dan ook een bijzonder bittere
ervaring voor het volk dat de PKI tien
jaar geleden in zijn greep naar de
macht gebruik maakte van ideeën uit
de wayang, (zij noemde verschillende
gevechtsgroepen bijv. naar bekende
wayanghelden). 30 september 1975. In
de afgelopen tien jaar zijn de grenzen
weer open gegaan. Is de blanke weer
er in. Het buitenlandse kapitaal, hun
know-how, hun industrie plus hun tricks
treatsI I (jaja, laten we wél eerlijk
blijven I)
Deze foto, die zo lekker tegelijkertijd
de gotong royong en wayang laat zien,
schoot ik in Tjikampek. Het zoontje van
een goede kennis van me zou besne
den worden en zijn Papa maakte er
toen, speciaal voor de Blanda-foto-
graaf, een echt ouwerwets feest van
Compleet met een wayang-golek-voor-
stelling die haast de hele nacht die er
aan vooraf ging, doorduurde.
Helaas begon het tegen tienen plotse
ling te regenen. Een behoorlijke bui die
zowat de hele verdere voorstelling aan
hield. Het podiumpje was maar klein en
er was dus niet veel plaats. De violist
met zijn rebab kon daardoor ook niet
zomaar even een ander plekje opzoe-
ken omdat hij nu toevallig in de drup
zat.
Maar toen gebeurde er iets schitte
rends. Er kwam direkt iemand naast
hem djonkokken en hield hem zowat de
hele verdere voorstelling, die tot een
uur of vijf 's morgens duurde, een
pajung boven het hoofd! Zodat wij, het
publiek, die onmisbare partij van de
rebab toch maar niet zouden missen!
Is dat geen pracht staaltje van gotong
royong? En dan die wayang zelf. Die
kleine jongens die daar op de achter
grond staan. Die staan naast de grote
kist met poppen. Dat waren de hulpjes
van de dalang. En elke keer als een
bepaalde wayang-figuur zijn rol had
gespeeld en weer van "het toneel ver
dween", hoefde de dalang maar zijn
hand op te houden en één van de jon
getjes legde er feilloos de juiste pop in.
Werkelijk waar, de wayang is een
levend element in de opvoeding van de
rakyat, het volk.
Men zegt dat het grootste deel van
het volk het Leven ook ziet als een
bepaalde episode uit de wayang. En
neemt voor de uitvoering van zijn ak
ties ook voorbeelden uit de wayang
Waarin ieder zijn plaats en bepaalde
rol heeft.
Maar dat Indonesia met zijn eeuwen
oude wayang en gotong royong tóch
aan het moderniseren is ziet U op de
foto OOK! Naast die hurkende man
op de voorgrond staat een kleine cas
sette-recorder. Met geluid voor de
"special effects"I I I
ROGIER
WILT U TONG TONG
HELPEN BESTAAN?
Betaal uw abonnementsgeld op
tijd. Denk er zelf om, elke her
innering kost 50 cent. De Pos
terijen zijn rijker dan Tong
Tong I
Denk ook aan uw boeken- en
tokorekening. Elke aanmaning
kost 50 cent. De Posterijen zijn
rijker dan Tong Tong!
Tel. 070-45 11 45
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Markiesringen
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
Opgericht en geleid door
TIALIE ROBINSON (1911 - 1974)
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 20e JAARG. No. 6
Pr. Mauritsl. 36. Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 54.55.00/54.55.01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Ducelle
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: 1. H. Ritman, Ch. 1. A. Manders, Rogier,
G. H. Bartman, L. Ducelle.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand
Prijs per nummer 2,Abt. Nederl. (en E.E.G.-
landen behalve Engeland) kwart, f 11,ha If j
f 22,—; jaar f 44,—. Abt. Europa: jaar f 44,—.
Buiten Europa: jaar f 52,
LUCHTPOST:
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 92,—; Indonesië f 76,—; Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 76,Canada en Ver. Staten
f 64,—; Maleisië, Singapore en India f 76,—
Suriname en Antillen f 64,—.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
Directie en redactie behouden zich het recht voor
om grondige redenen aanvragen voor abonnementen
te weigeren, of deze te beeindigen. Hierover zal
de betrokkene altijd van te voren in kennis worden
gesteld.
De redactie behoudt zich het recht voor copy te
weigeren dan wel te bekorten of te wijzigen met
toestemming van de inzender. Over genomen be
slissingen zal niet in details worden gecorrespon
deerd.
2