JEUGDJAREN
(id
Pandeglang
MIJN INTELLIGENTE HOND
door Zus Beynon
Toen mijn ouders allebei nog in Pande
glang woonden, kwamen we in de grote
vacantie thuis, 't Huis was niet zo heel
groot, maar de tuin daarentegen enorm.
Achter de bijgebouwen, die in dezelfde
richting als 't huis stonden was een
wildernis. Een woudreus lag daar, door
de bliksem geveld, op en over andere
bomen heen op de grond met zijn
wortelstelsel bloot, zodat sommige
wortels loodrecht omhoog wezen. Voor
de jongens een geweldige plaats om
te spelen en te jagen, maar je moest
wel uitkijken voor slangen.
Ik kwam daar niet zo graag, was liever
bij Ma, die ik toch al zo weinig zag.
Maar nu had ze 't druk met vijf kinderen
thuis. Soms zei ze tegen me: "Ga jij
vanmiddag maar met baboe naar de
pantjoran".
De pantjoran was midden in 't bos,
een kwartier lopen langs een voetpad.
Hoe dichter je 't stroompje naderde,
hoe drukker 't er werd van kinderen
en vrouwen. Een blij gevoel kwam over
me als ik 't water hoorde ruisen en de
kinderstemmen steeds luider werden,
't Werd ook zo heerlijk koel. Eindelijk
waren we er. Vrouwen, die hun kinde
ren een bad gaven en zelf onder de
pantjoran stonden, met hun kletsnatte
sarong onder de oksels geknoopt. Ve
len hadden hun wasgoed meegenomen
en waren ijverig bezig hun kleren op
de stenen te kloppen.
Ik voelde me best thuis tussen de spet
terende troep, hoewel er geen ander
Europees kind bij was. Nieuwsgierig
werd er bij mijn baboe geïnformeerd:
"Anak saha eta?" 'Anak toean Oetan!"
Er waren ook vacanties, dat mijn moe
der 't nog drukker had. Dan kwamen
Oom en tante (zuster van vader) uit
Madoera met vier kinderen in Pande
glang logeren.
Ma kon ze wel onderbrengen. De kin
deren bij elkaar op matrassen op de
grond en de ouders in de logeerkamer.
Een gezellige boel, dat wel, maar nie
mand stond er eigenlijk bij stil, wat 't
voor mijn moeder was. Ze moest er
ook voor zorgen, dat 't eten op tijd
klaar was en de was gedaan. Bij uit
stapjes was er 't nodige te regelen
voor de picknickhapjes.
Op Zondag gingen we dan met z'n
allen in vijf of zes sado's naar de zwa
velhoudende baden, waar 't vreselijk
stonk, en 't water lauw was. 't Moest
wel gezond zijn, maar niets voor kin
deren. Verderop was er een oud na
tuurbad; de kanten wat glibberig en
de omgeving donker en somber. In
deze tijd zou 't een ideaal oord zijn
midden in 't bos.
Nee, veel aantrekkelijker voor de kin
deren was de zee bij Laboehan. Daar
gingen we heel vroeg met de trein
naar toe, de W. kust van Bantam. Een
prachtig strand helemaal voor ons al
leen.
De dames hadden toen nog geen
zwempak, maar lieten zich heerlijk drij
ven op de sarong, die ze onder de
armen hadden geknoopt. Er ontstond
dan een grote luchtbel onder de natte
gebatikte stof.
Wij kinderen, in hansop, probeerden te
zwemmen of zochten 't strand af naar
mooie schelpen, die daar vooral te
vinden waren. Moe en hongerig stort
ten we ons daarna op de lempers of
nasi goreng, waar Ma voor gezorgd
had.
Begin van elke maand deed mijn moe
der haar boodschappen op Pasar Se-
nen en natuurlijk was ik van de partij.
Per sado reden we Kemajoran - Defen-
sielijn van den Bosch uit, linksaf Goe-
noeng Sari tot de Pasar.
Eerst naar de vrouwen, die djamoe
djamoe en boemboe dapoer verkoch
ten (Ma was nl. amateur kruidendokter.
Ze verzamelde zelf of kocht de kruiden,
die in de zon gedroogd, gestampt en
gebotteld, voorzien van etiket verkocht
werden. Djamoe galian en seriawan
oesoes of hoe ze verder heten. De
samenstelling had ze van een tante ge
leerd. Onder haar klanten waren veel
Chinezen, o.a. tokohouders. Dat merk
ten we wel met Oud- en Nieuwjaar, als
er grote taarten of vuurwerk aan ons
adres bezorgd werden.)
Na de kruiden ingekocht te hebben,
liepen we langs de kramen met zoute
vis en kroepoek in alle soorten. Terwijl
Ma haar boodschappen deed, had ik
't druk met zoeken naar foto's van
filmsterren in stapels oude kranten of
tijdschriften van de verkopers. Clara
Bow, Janet Gaynor, Ramon Novarra,
enz. U kent ze allemaal wel. Veel bij
zonders vond ik er niet, maar een kind
was in die tijd met weinig tevreden.
Intussen was een katjong met pikoelan
bij mijn moeder komen staan en die
deponeerde alle boodschappen in zijn
manden.
Na de blandja op de pasar liepen we
naar de toko's aan de overkant van
de straat. Ma had natuurlijk haar vaste
winkels, waar beras, ketjap, stroop,
kaas, enz. werd ingeslagen voor een
hele maand.
Al die voorraden konden uiteraard niet
mee in de sado, daarom werd een
grobak aangeroepen, waarvan de koet
sier of grobakvoerder alles aan huis
bezorgde.
(lees verder volgende pagina onderaan)
In Indonesië had ik een hond, Beertje
genaamd, een zeer intelligent beest.
Op een dag verloor hij zijn penning,
werd op straat prompt gevangen en
naar het hondenasyl gebracht, tot
groot verdriet van mijn zoon, toen
negen jaar oud.
Tegen de gemaakte voedingskosten en
een kleine vergoeding haalde mijn man
het dier weer thuis. Wat was mijn zoon
blij, toen hij bij thuiskomst van school
de hond weer aantrof, die hem dan
ook uitbundig begroette.
Natuurlijk kostte het mij een nieuwe
penning. Bij het bevestigen ervan aan
zijn halsband, hield ik een hele preek.
Laat hem na enige tijd tóch weer zijn
penning verliezen, nü met halsband en
al. "O, Beertje", riep ik boos uit, "moet
ik dan steeds nieuwe penningen voor
je kopen? Je zoekt nu je penning maar
hoor, vort!" Mijn huisgenoten lachten
mij flink uit. Ze zeiden: "Je bent stapel,
dacht je nu heus, dat het beest jou
snapt?" Ik lachte maar wat en haalde
mijn schouders op.
Ongeveer een uur later hoorden we
Beertje blaffen. Hij stoof de kamer
binnen, trok aan mijn jurk, hapte naar
mijn pols en trachtte mij zo mee te
krijgen. Gewillig stond ik op en volgde
hem en met mij de familie.
De hond rende voor ons uit de tuin in.
Op een bepaalde plek stopte hij en om
mijn aandacht ergens op te vestigen,
verschoof hij met z'n voorpoot een
voorwerp, dat op de grond lag. Hij
keek blij en blafte luid.
Toen ik naderbij kwam, bleek het voor
werp zijn halsband met penning tezijn!
Si Bulus.
HOTEL "DE RUITER" HOUTHEM
bij Valkenburg (Z.L.), St. Gerlach 43
tel. 04406 - 4 03 18.
Riant uitzicht op het Geuldal
doet denken aan de mooie rustige om
geving van de Preanger
Zeer geschikt voor diegenen die op me
disch advies een rustkuur moeten onder
gaan.
Met dieet-patiënten wordt rekening ge
houden
Alle kamers centraal verwarmd en voorzien
van warm en koud stromend water.
Prijzen per persoon en per dag; incl. be
diening en B.T.W. Logies met ontbijt f 17.
p.p.p.d. Half pension f 25,p.p.p.d. Kamer
met douche en toilet, logies met ontbijt
f 25,p.p.p.d. Kamer met douche en toilet,
half pension f 32,p.p.p.d.
20
