DE GROTE
JAKARTA
REÜNIE
Zaterdag 24 april
INSULINDE
MARABUNTA en
MAGGIE MACNEAL
ENTREE 10
Op bovenstaande foto, staande uiterst rechts de Heer De Groot, zittend uiterst rechts
Mevr. De Groot, zittend met muts Rumain, de chauffeur van de familie De Groot, naast
hem zijn echtgenote, die thans nog in leven is.
De heer W. F. W. Schardijn in Den
Helder schrijft ons:
"Bij het laatste gesprek, dat ik met
Tjalie heb gevoerd (op de Amsterdam
se Pasar Malam in het R.A.I.-gebouw)
heb ik hem beloofd een unieke foto
te zullen insturen. Hij zou dan aan de
hand daarvan een stuk schrijven over
de toenmalige koloniale verhoudingen
in Indië. De foto logenstraft de kritiek,
die de huidige progressieve maat
schappij heeft op de koloniale samen
leving toen Indië de wereld nog kon
tonen wat het waard was.
Dit nu kon alleen bereikt worden
door een onderlinge waardering van
hoog tot laag, hetgeen resulteerde in
een nauwe samenwerking, waar ar
beidsvreugde nog troef was. Daarom
vind ik het zo jammer, dat ik Tjalie te
lang op deze foto heb moeten laten
wachten omdat ik er over moest cor
responderen. En nu is hier die foto om
als bewijs te dienen van hoe het toen
was.
Ik heb tot dusverre nog nimmer een
westerse foto gezien, waarin de maat
schappelijke verhoudingen totaliter
werden genegeerd en omvergewor
pen, ja met voeten werden getreden
als op deze kiek is weergegeven.
Deze foto werd niet in Indië doch in
Holland genomen en men ziet daarop
een Javaans echtpaar, waarvan de
man, een chauffeur en diens vrouw
een baboe-seraboet meid voor
alles) op de ereplaats temidden van
een oer-Hollands gezin gezeten is bij
gelegenheid van hun 25-jarig dienst-
jubileum bij hun werkgever de Heer De
Groot, staande rechts op de kiek, ad
ministrateur van een middelgrote sui
kerfabriek in het Djombangse. Een big
boss dus, een grote Heer, de Tuan
Besar. Vóór hem is gezeten zijn echt
genote, de Njonja Besar, volgens de
toenmalige Indische verhoudingen en
begrippen ongenaakbaar hoog verhe
ven boven het gewone volk. Deze fa
milie heeft het niet beneden zich ge
acht, om toen zij met Europees verlof
ging in verband met de verdere studie
van hun oudste zonen ook de verzor
gers van deze jongens naar het koude
Nederland mede te nemen, omdat ze
zich ervan bewust was, dat dit af
scheid hen zwaar zou vallen, nu de
"ndoro sinjo's" tot "tuan muda"
jongeheren) waren opgegroeid. Kinde
ren, die baboe lang in haar slendang
heeft mogen koesteren om vervolgens
als kleuters door de mannelijke facto
tum met al de geheimen van de vliege
rij en de verschillende andere jongens
spelen te worden ingewijd. Neen een
"bediende" was hij niet, eerder kan
men hier spreken van een oudere
vriend of leidsman, hetgeen trouwens
duidelijk te merken is aan de geste
van de beide oudste jongens, die
straks alleen in Holland achtergelaten
niet meer op de altijd bereidwillige
oudere vriend en "mentor" kunnen
terugvallen.
U ziet, dat ik Tjalie niet al te hoge
verwachtingen heb voorgespiegeld."
Tot zover de heer Schardijn.
De afspraak, die hij met Tjalie maakte
is helaas niet tot uitvoering gekomen.
En wie zijn wij, dat wij zouden menen
Tjalie's plaats in die afspraak te kun
nen innemen? Spreekt trouwens de
foto niet voor zichzelf?
Ja, voor ons, Indische mensen. Voor
Nederlandse Nederlanders ook? Die
zullen nooit beseffen welk een warme
voldoening er uitging van een samen
leving, ietwat smalend een "patriar
chale" genoemd, tussen hun Indische
broeders en zusters en hun trouwe
Indonesische bedienden. Zij hebben
er geen notie van, hoe er tussen blan
ke en gekleurde mensen een verstand
houding van respect en genegenheid
kon ontstaan die nu eenmaal in het
Holland van heden ("één zeurig brok
chagrijn" - zegt Margaretha Ferguson
in haar boek "Hier wonen nu andere
mensen", geschreven na een bezoek
aan Indonesië - "kil, stijf, onmenselijk,
bekrompen") onbekend zijn. Het is de
mode om de koloniale verhouding te
zien als een permanente strijd zonder
genade tussen "overheersers" en "on
derdrukten" en het oude Indië als een
land dat met de knoet geregeerd werd.
Inderdaad, dit is een unieke foto. Maar
gelukkig toch weer niet zó uniek, dat
men er in familie-albums geen pendan
ten van kan vinden, die bewijzen, welk
een innige verstandhouding er kon
bestaan tussen blank en bruin met
een diepgang, in het huidige Holland
onbekend.
JHR.
WERELDKAMPIOEN
Rogier heeft al vele malen in Tong
Tong melding gemaakt van de enorme
belangstelling voor badminton in Indo
nesië. Die belangstelling brengt rente
op. In het te Londen gehouden toer
nooi om het officieuze wereldkampi
oenschap traden twee Indonesiërs in
de finale aan: Rudy Hartono en Liem
Swie King. Hartono won. Dat was
overigens niet voor de eerste keer:
Hartono, nu 27, had de titel tevoren al
zeven maal behaald, maar verloor hem
het vorig jaar aan een Deense speler.
Door zijn achtste zegepraal heeft hij
alle tot dusver gevestigde records
voor deze tak van sport overtroffen.
organiseert
Na het grote succes van vorig jaar
nu wederom voor alle oud-jakartanen:
MUZIKALE MEDEWERKING VAN
AMICITIA - westeinde 15 - DEN HAAG
Aanvang 20.00 uur
Einde 03.00 uur
VOORVERKOOP
RIJN KANOEN -070-273152
WIM VAN HEK-015-561667
ROB LUBIS -015-567705
ELS LEIHITU -071-121310
Bestel tijdig uw kaarten
voor deze grote reünie!
