BOEK BESPREKING
TONG-TONG
BANDOENG
Van de hand van onze kennelijk on
tembare vriend Hein Buitenweg is
thans een boekje verschenen over
Bandoeng. Het is het achtste in de rij
van werkjes over de tijd "van toen
Zo langzamerhand begint het werk
van Buitenweg een soort populaire
encyclopaedie te vormen van toestan
den in het oude Indië. Van die acht
zijn er vier al uit de circulatie - uitver
kocht! - maar ik hoop van harte dat
zij worden herdrukt want de gehele
reeks vormt een niet en nooit te over
treffen documentatie van het leven
in "ons" Indië.
Genoeglijk babbelend leidt Buitenweg
ons thans door de straten en lanen
van het "Parijs van het Oosten" en
omgeving, waarbij vooral de hoogvlak
te van Pengalengan zijn aandacht
heeft, al wordt natuurlijk de Prahoe
niet vergeten. Al keuvelend weet hij
tal van wetenswaardigheden haast
spelenderwijs op zijn lezers over te
brengen. Menig gewezen Bandoenger
zal in dit boekje gegevens aantreffen
die hem niet bekend waren! Een plat
tegrond van Bandoeng en een kaartje
van het enorme cultuurgebied ten zui
den van de stad vergemakkelijken de
oriëntatie van wie Bandoeng alleen
kende van een vacantieverblijf - en
dat is, geloof ik, toch wel zowat de
gehele Europese bevolking van Indo
nesië minus de inwoners van het
stadje-zonder-verleden.
De vraag of dit nu "literatuur" d.w.z.
"kunst" is vind ik irrelevant: Buiten-
weg's gezellige voorlichting is precies
wat zij wezen moet, namelijk het op
populaire, gemakkelijk leesbare wijze
verspreiden van kennis over Tempo
Doeloe. Geen problemen!
Zoals alle voorgaande werkjes uit de
ze bij Servire te Wassenaar verschij
nende reeks is ook dit werkje over
Bandoeng rijk geïllustreerd. De illus
traties zijn niet het sterkste punt in dit
werkje. Of dit aan het materiaal ligt
of aan de reproductie kan ik niet be
oordelen. Maar ook een scherper se
lectie op het materiaal zou de waarde
van het boekje hebben verhoogd.
Daarbij bedenk ik dat het volmaakte
alleen voor de goden is weggelegd.
Ik ben dus tevreden met hetgeen de
sterveling Buitenweg ons thans weer
heeft geschonken!
JHR.
"Bandoeng" is verkrijgbaar bij de
boekhandel TT en kost 30,Bij
verzending plus f 4,porto.
NETHERLANDS INDIA, A STUDY OF
PLURAL ECONOMY
Bij de Uitgeversmaatschappij B. M.
Israel te Amsterdam is een herdruk
verschenen van "Netherlands India, a
study of plural economy" van de hand
van J. S. Furnivall, die zelf vele jaren
werkzaam was in de Civil Service in
India.
Dat dit beroemde standaardwerk over
de Nederlandse koloniale politiek een
herdruk heeft mogen beleven is een
bijzonder verheugend feit. In het eer
ste hoofdstuk wordt een overzicht
gegeven van de politieke toestand,
cultuur, en de economische situatie
in Indonesië tot 1600, dus tot de komst
van de Hollanders.
In de volgende twaalf hoofdstukken
geeft de schrijver een zeer boeiende
en indringende beschrijving van de
economische politiek en de ontwikke-
ling van het bestuurssysteem in de
verschillende perioden van het Neder
landse bewind.
Achtereenvolgens passeren de Com-
pagniestijd, de Franse revolutieperiode,
't Engels tussenbestuur, t Cultuurstel
sel, de liberale periode, de tijd van de
ethische politiek en de grote bestuurs-
hervormingen na 1900 alsmede de
economische crisis na 1929, de revue.
Bij de vergelijking, die de schrijver
telkens maakt tussen het Engelse be
stuur in India en het Nederlandse in
de Indische archipel, valt de onpartij-
digheid ervan op. Het maakt het boek,
zoals ook de oud-G.G. Jhr. Mr. de
Graeff in de inleiding zegt, een des te
waardevoller bron van wetenschappe
lijke informatie. Een aanwinst voor hen,
die geinteresseerd zijn in de historie
van Nederlands-lndië en die door het
lezen van dit werk die historie van een
bijzondere zijde zien belicht.
Verkrijgbaar bij Boekhandel Tong Tong
f 70,- f 4.- Porto, ch m
Vertaling van het Christian Science
Leerboek in het Indonesisch.
Het Christian Science Leerboek
"Science and Health with Key to the
Sciptures" door Mary Baker Eddy is
naast 12 andere vertalingen, sinds
kort ook in het Indonesisch vertaald.
Het boek dat gebonden is, is een
studie-boek en bevat in totaal 700
pagina's. Op de linker pagina staat
de tekst in het Engels en op de rech
ter pagina in het Indonesisch.
Het boek wordt uitgegeven door The
Christian Science Publishing Society
en is verkrijgbaar in iedere Christian
Science Leeskamer. Het kan ook be
steld worden bij Miss Frances, C.
Carlson, Publisher's Agent, One Nor-
waystraat, Boston Mass. U.S.A.
C. DE JONG
Al Uw stencilwerk vlot en voordelig verzorgd door
Prins Mauritslaan 36, Den Haag, telefoon 070 - 54 55 00 54 55 01
INDONESISCH NIEUWS
(vervolg van pagina 3)
Olie beslissend voor Indonesië's ex
port.
In "Internationale Samenwerking" van
april kwam een beschouwing voor over
Indonesië, waaraan wij de volgende
bijzonderheden betreffende de econo
mische toestand ontlenen.
"De betekenis van de landbouw voor
de export is de laatste jaren als ge
volg van de oliewinning en de bos
exploitatie sterk gedaald.
Aardolie is de laatste jaren verreweg
het belangrijkste mijnbouwprodukt van
Indonesië geworden.
Meer dan 70 procent van de Indone
sische olie-export gaat naar Japan.
Van 1960 tot 1973 is de olie-export
van het land gestegen met gemiddeld
15 procent per jaar. De olieprijzen zijn
inmiddels zo snel gestegen dat het
aandeel van de olie in de Indonesische
export is toegenomen van 36 procent
in 1969-'70 tot meer dan 70 procent in
1974-'75. Het aandeel van de olie-
royalties in de staatsinkomsten steeg
van 20 procent in 1969-'70 tot 55 pro
cent in 1974-'75. Het had meer dan 60
procent kunnen zijn indien de staats
oliemaatschappij Pertamina niet door
onjuiste beleidsbeslissingen in moei
lijkheden was geraakt, (de staat heeft
de schulden van Pertamina inmiddels
grotendeels overgenomen).
In de komende jaren zal veel afhangen
van de ontwikkeling van de olie-ex
port. Deskundigen hebben berekend
dat zelfs wanneer deze export met
8 a 10 procent per jaar toeneemt, het
tekort op de lopende rekening tenmin
ste één miljard dollar zal blijven be
dragen.
(De totale schuldenlast van Indonesië
beliep per ultimo 1973 reeds bijna vijf
milliard dollar - Red. T.T.)
HET WOUD DER VERWACHTING
De hoofdpersoon van deze historische
roman van Hella Haasse is Charles van
Orleans, neef van de geesteszieke koning
Karei VI van Frankrijk. De late middeleeu
wen zijn de bonte achtergrond van het
leven van de veelzijdige figuur van Charles
d'Orleans - dichter en politicus - waarin
hoffeesten, kerkelijke plechtigheden, jacht
partijen, veldslagen en politieke intriges
elkaar afwisselen. Het is de tijd van de
honderdjarige oorlog met Engeland, van de
strijd tussen de Armagnacs en de Bourguig-
nons, op het einde van de 14e en begin
15e eeuw.
Met het einde van de 100-jarige oorlog
begint zich tevens een andere tijd aan te
kondigen: we staan op de drempel van de
Middeleeuwen en Frankrijk begint definitief
een nationale eenheid te worden, hetgeen
het einde betekent van de verdeeldheid
van het land door de feodale heren.. De
nieuwe staatkundige organisatie door Lo-
dewijk Xf (opvolger van de zwakke Karei
VII, bekend uit de historie van Jeanne
d'Arc) legt de grondslag voor de absolute
monarchie, die in de komende eeuwen de
staatsvorm van Frankrijk zal zijn.
Deze 9e herdruk van Hella Haasse's uit
1949 daterende romandebuut .werd verzorgd
door Querido te Amsterdam. Verkrijgbaar
bij Boekhandel Tong Tong, 19,90
f 3,25 porto.
CH. M.
4
