200 jaar Verenigde Staten
1776 van Amerika ,VÏ"
Met de aankomst in april 1607 van
Captain John Smith, Christopher
Newport en George Percy vanuit
Engeland en hun stichting van James
town in Virginia begon de vroegste
historie van Amerika. De ontstaans
geschiedenis van de 13 oorspronke
lijke staten demonstreert de ver
scheidenheid, die steeds het ken
merk van het Amerikaanse volk
is geweest.
De New England staten danken hun
stichting aan de Pilgrim Fathers,
Engelse Calvinisten, die in 1620 via
Holland naar de Nieuwe Wereld
waren getrokken, terwijl New York
(oorspronkelijk Nieuw Nederland ge
doopt) een Hollandse, en Deleware
een Zweedse stichting was.
Maryland werd door Engelse Katho
lieken, die zich daar in 1634 onder
leiding van Lord Baltimore vestigden,
gesticht en de Quaker William Penn
was in 1681 de grondlegger van de
latere staat Pennsylvania.
Al deze koloniën stonden onder
het oppergezag van het Britse
moederland. De door de Engelse
koning verleende charters gaven de
vestigingen eigen vertegenwoordi
gende lichamen en een rechterlijke
organisatie.
In de loop van de 60er jaren van de
18e eeuw waren verschillende maat
regelen door Engeland genomen op
het gebied van de handel en de be
lastingen er de directe aanleiding
van, dat in de koloniën verzet ont
stond tegen het Britse bewind. Ook
een groeiend besef van eigen Ame
rikaanse identiteit speelde hierbij
een rol. Bekend in de historie is het
incident geworden, dat in 1773 in de
haven van Boston plaatshad, toen
uit protest een grote hoeveelheid
thee in zee werd geworpen, de
"Boston tea party".
Op 4 juli 1776 werd in Philadelphia
door een aantal afgevaardigden van
de koloniën de onafhankelijkheid uit
geroepen, voor welke gelegenheid
Thomas Jefferson de "Declaration of
Independence" had opgesteld.
Inmiddels was de oorlog met Enge
land reeds uitgebroken en was op
19 april 1775 bij Lexington in Mas-
sachusets de eerste slag geleverd.
Namen als Bennington in Vermont,
Bunker Hill bij Boston en Washing
ton's tocht over de Delaware hebben
in de Amerikaanse Vrijheidsoorlog
een bekende klank gekregen. De
oorlog verliep met wisselende krijgs
kansen en vond zijn einde in oktober
1781 toen de Engelse hoofdmacht
onder Lord Cornwallis bij Yorktown
in Virginia capituleerde. De vrede
van Parijs in 1783 bracht de officiële
erkenning van de onafhankelijkheid
van de Verenigde Staten.
De Grondwet - die door vele andere
landen als voorbeeld zou worden
nagevolgd - werd in 1787 in Phila
delphia, de tijdelijke hoofdstad, ont
worpen door een conventie, waarin
George Washington, de latere pre
sident Madison en Benjamin Frank
lin een voorname rol speelden. Deze
Constitutie gaf aan het staatkundige
leven van de jonge republiek een
hechte grondslag. Washington die in
de Vrijheidsoorlog opperbevelhebber
van de Amerikaanse troepen was,
werd tot eerste president gekozen.
Het Amerikaanse grondgebied be
gon zich spoedig uit te breiden: in
1791 sloot Vermont zich aan, en in
1803 kocht President Jefferson van
Napoleon een enorm gebied ten wes
ten van de Missisippi voor de ook
voor die tijd luttele som van 15 mil
joen dollar. Van Spanje werd in
1819 door President Monroe Florida
verworven.
Een ware vuurproef voor de prille
natie was de oorlog van 1812 met
Engeland, toen de nieuwe, nog niet
voltooide federale hoofdstad Wash
ington met het Witte Huis en Capi-
tool door de Britse troepen in brand
werd gestoken.
Naar het zuid westen werd tenslotte
het Amerikaans grondgebied afge
rond met de aansluiting van Texas
in 1845 (nadat deze oorspronkelijk
tot Mexico behorende staat enige
tijd een onafhankelijk bestaan had
geleid), en de afstand door Mexico
in 1848 na een oorlog van een
territoir dat thans ongeveer de staten
STRAATNAMEN (oudlnw)
BANDOENG CU)
M.
Maarschalklaan, Dj. Setasion Selatan
- Machinist, Gg., Gg. Gambir - Mac-
laine Pontweg, Dj. Gelapnjawang -
Maeslaan Nic., Dj. Adipati Kertabumi -
Magazijnstraat Noorder, Dj. Gudang
Utara - Magazijnstraat Zuider, Dj. Gu
dang Selatan - Magnolialaan, Dj. Su-
karesmi - Malabarweg Oost, Dj. Pala-
sari - Manduraweg, Dj. Sangkuning -
Marconiplein, Lpg. Tjirebon - Marconi
straat, Dj. Tjirebon - Mauritslaan, Dj.
Patrakomala - Meerlaan, Dj. Situ - Me-
latilaan, Dj. Anggrek - Menadostraat,
Dj. Atjeh - Merdikalioweg, Dj. Pedja-
djaran - Meyllweg, Gg. Tamblong Da-
lam - Molukkenpark, Taman Maluku -
Morseweg, Djalan Garut - Mortagnes-
laan, Pahud de, Dj. R. Patah - Mossel-
weg, Jacob, Dj. Bogor - Multatuli Bou
levard, Dj. Sulandjana
N.
Naripan binnenweg, Dj. Naripan Dalam
- Nassaulaan, Dj. Gandapura - Neck-
straat v., Dj. Tjipunagara - Nieuwe
California, Nevada, Utah, Arizona en
New Mexico omvat. Door een ver
drag met Engeland in 1846 werd
Oregon Territory (Washington, Ore
gon, Idaho) verkregen.
De jongste staten van de Unie zijn
Alaska (in 1867 van Rusland gekocht)
en Hawaii, die in 1959 beide als
staat werden toegelaten.
De tegenstellingen tussen Noord en
Zuid over de slavernij-kwestie leidde
in 1861 tot een groot binnenlands
gewapend conflict, de Amerikaanse
Burgeroorlog, die vier jaar zou duren.
Na aanvankelijke successen waren
de zuidelijke legers van Generaal
Robert Lee niet opgewassen tegen
de troepen van de Noordelijke aan
voerders Grant en Sherman.
De gevolgen van de Burgeroorlog
zouden zich nog tal van decennia
doen gevoelen. President Lincoln
viel door moordenaarshand, voor hij
zijn plannen voor een verzoening
tussen Noord en Zuid tot uitvoering
kon brengen. s
Na 1865 beleefde Amerika een enor
me industriële en economische ont
wikkeling. De deelname aan de bei
de wereldoorlogen in onze eeuw,
onder de Presidenten Wilson en
F. D. Roosevelt, doorbrak de politiek
van niet-inmenging, die Amerika, vol
gens het staatkundig testament van
Whashington steeds had gevolgd.
Weliswaar volgde na de eerste we
reldoorlog nog een periode van
isolationisme, die echter na 1945
definitief tot het verleden behoorde.
Tengevolge van deze deelname aan
beide oorlogen viel Amerika een
leidende rol in de wereldpolitiek
ten deel, hetgeen in recente tijd er
weer toe leidde dat het in nieuwe
conflicten (Korea, Vietnam) werd
verwikkeld.
Terugziend op 200 jaar Amerikaanse
historie, kan men concluderen, dat
een ontwikkeling in zo'n korte pe
riode van een dertiental landbouw-
en handelsstaten tot een econo
mische en politieke wereldmacht in
de geschiedenis zijn weerga niet
kent.
CH. MANDERS
i:illlllll!lllllllllllllll]lllll!llllllllllllll!lllllllll!lll!llll!llllllllll!lllllllll
Binnenweg, Dj. Katja-katja Wetan -
Nieuwstraat, Dj. Ksatrijan - Noortstraat
v., Dj. Tjiwulan - Nylandweg, Dj. Tji-
paganti
O.
Oldenbarneveldweg, van, Dj. Tong-
keng - Oosteinde Binnen, Dj. Panaitan
- Oosteindeweg, Dj. Sunda - Oranje
Nassauplein, Lpg. Dipati Ukur - Or
chideelaan, Dj. Anggrek - Orchidee
plein, Taman Anggrek - Ostadelaan,
van, Dj. Kjai Luhur - Oude Hospitaal-
weg, Dj. Bungsu
(wordt vervolgd)
6
