- ïïüX
Het wapen der Militaire Luchtvaart
KNIL
Een Roemrucht Wapen (IX)
OOST JAVA
K tori? - '1-
Op 3-2-1942 vonden de eerste grote luchtaanvallen op Soerabaja en omstreken
en op de vliegvelden Maospati en Singosari plaats. Drie groepen van 27 bom
menwerpers begeleid door vier groepen van 12 jagers stegen op van Kendari
en Balikpapan en vielen Oost Java aan als inleiding voor de geplande landing.
In het totaal ongeveer 130 vliegtuigen.
Van Maospati steeg op 1 VLG IV (in
een vorig artikel beschreven tijdens
de verdediging van Sumatra), voorzien
van Curtiss Hawk jagers olv. de Kapt.
van der Poel. Hij leidde zijn afdeling
van 8 jagers, die gevlogen werden
door 1e Lt. Boxman, de Vdg's Van der
Does de Bije en Dröge, Sgt-Maj. Boon
stoppel en de Sgt's Kok, 'Mulder (van
Ipoh) en de Wilde. Boven Soerabaja
ontstond een hevig luchtgevecht. Hier-
Anemaet landt nadat hij zijn afdeling
in het gevecht heeft geleid met het
minimum aan brandstof op Perak maar
verliest zijn machine doordat hij tij
dens de landing in een bomkrater is
terecht gekomen; Bedet "claimed"
minstens 1 Japanner toen hij midden
in een groep Japanners terecht kwam
en als een duivel tekeer ging met zijn
jager. Het rapport over Bedet luidt
vervolgens: krijgt een 2cm gra-
aan deden ook mee 12 Curtiss Inter
ceptors van 2 VLG IV olv. de 1e Lt.
Anemaet. In zijn afdeling vlogen mee:
de 1e Lt. Bedet, de 2e Lt. Kingma, de
Vdg's Hamming, Dekker, Brouwer
(Ambon patrouille), en Hogenes, en de
Sgt's Halberstadt, van Balen, Haye,
Beerling en Dejalle.
Aan beide zijden wordt verlies gele
den. De Japanners verliezen meer
vliegtuigen dan door de ML en ge
allieerde strijdkrachten worden ge-
claimed. Ongeveer 22 vliegtuigen ko
men niet terug op hun thuisbasis.
Maar ook wij lijden verliezen. Van der
Poel wordt in het luchtgevecht neer
geschoten nadat hij enkele Japanners
heeft geraakt. Hij weet zijn vliegtuig
ondanks zijn verwondingen per para
chute te verlaten maar komt in de ge
zwollen Madioenrivier terecht en ver
drinkt jammerlijk; van Balen, Halber
stadt, Hogenes en van der Does de
Bije sneuvelen in het luchtgevecht;
Kok en Mulder (van Ipoh) moeten een
noodlanding maken met hun vliegtui
gen, die in brand waren geschoten;
Dröge verlaat na een hevig gevecht
zijn vliegtuig per parachute en komt
met een gebroken been in het hospi
taal terecht; Boxman, Boonstoppel en
de Wilde landen veilig op Maospati;
naatschot recht van voren door de
voorruit - granaat explodeert in cock
pit en Bedet krijgt een granaatscherf
door zijn borst en andere door zijn
arm - weet zich nog los te werken
van de vijand en Perak te bereiken -
landt - klimt uit zijn toestel en valt
bewusteloos op 10 meter van zijn
kist neer-Japanse Navy-O's mitraille
ren het veld - afdelingsdokter en mon
teur snellen het veld op en slepen
Bedet tijdens het mitrailleren in een
schuilloopgraafOnbevestigde
verhalen zeggen dat Bedet tijdens het
wegslepen heeft gemompeld: "Geef
me een borrel
Kingma schiet 2 Japanse jagers neer
in het luchtgevecht, wil terug keren
naar de thuisbasis - ziet Japanners
onder hem - duikt erop af, maar wordt
zelf gepakt en in brand geschoten -
redt zich per parachute en wordt met
zware brandwonden in een hospitaal
opgenomen.
Brouwer moet een noodlanding maken
op Madoera na zich flink verweerd te
hebben - Dekker kan na het gevecht
zijn afdeling niet terugvinden maar
vindt toch een groep en sluit zich van
achteren aan totdat hij plots "rode
ballen" ziet - hij schiet en raakt - maar
wordt ook beschoten en moet een
Kapt. vlg. M. W. van der Poel
noodlanding maken op Madoera. Haye
en Beerling draaien een noodlanding
met hun aan flarden geschoten kisten
op Ngoro.
Op 5-2-1942 komt de tweede grote Ja
panse aanval op Oost Java. 1 VLG IV
stijgt vanaf Maospati op met de 2
laatste Curtiss Hawk, gevlogen door
Vdg. Beukman en Sgt. Hermans. Van
Perak stijgt 2 VLG IV op met 4 Curtiss
Interceptors gevlogen door de 1e Lt.
Anemaet, de Vdg's Hamming en van
der Vossen, en de Sgt. Beerling. Ook
op deze dag ontstaat een verbitterd en
hevig luchtgevecht - maar ditmaal zijn
wij verre in de minderheid - toch lijden
de Japanners verliezen. Helaas sneu
velt Beukman, moet Hermans met zijn
kapot geschoten jager een buiklanding
maken en moet van der Vossen een
noodlanding draaien ergens aan de
zuidkust van Java.
En nu wordt het gebrek aan materieel
zeer sterk gevoeld. Er zijn geen bruik
bare Curtiss Hawk's meer over en van
de Interceptors zijn er nog maar vier
over. Het Commando besluit de res
tanten van 1 en 2 VLG IV over te
hevelen naar Bandoeng en ter beschik
king te stellen van de verdediging van
de Bandoengse hoogvlakte. De vier In
terceptors worden door de 1e Lt.
Boxman, de Vdg. Dekker en de Sgt's
Haye en Roumimper overgevlogen
naar Bandoeng en zij landen op de
Boeabatoe-strip achter Bandoeng.
Een aantal vliegers olv. de 1e Lt.
Anemaet vertrok op 10-2-42 naar
Tjililitan voor een omscholing op de
daar gearriveerde Engelse jachtvlieg
tuigen: de Hawker Hurricane (ook ge
vlogen tijdens dë Battle of Britain).
Na een korte lesperiode naar Kalidjati
voor verdere training. Op 21-2 tot en
met 25-2 hebben de Hurricanes ge
vochten tegen de Japanners. Deze
groep bestond uit de Cdt. de 1e Lt.
Anemaet en de Ltn's Bruinier, (later
naar 3 VLG V) Marinus, de Vdg's
Hamming en van der Vosse, S. M.
Boonstoppel en de Sgt's de Wilde,
Beerling, Dejalle, Kok, Mulder, Jacobs
en Hermans. Op 26-2-42 werd deze
Patrouille Curtiss Interceptor jagers.
12
