JAMU SIMONA
s&SjjC'/
De Bezetting Naderde in Etappes (I)
voordelen: betaalbare prijzen
10.75
ANDERE LEVER8ARE SOORTEN!.'
10.75
10.75
10.75
10.75
10.75
12.95
'n product van Toko Jamu Indonesia-Semarang
Import: Indo-Art, postbus 91008, Rotterdam
minimumnunminuimiminmimin
Persoonlijke herinneringen van vóór en na de bezetting
Das Ewig-Unbekanrite zieht uns hinan
(vrij naar Goethe)
Het was dan zover: we waren in oorlog. Wat hield dat "zover" in feite in? Ik
had er geen idee van. Keek ik om mij heen, dan zag ik alleen verwarring. Een
merkwaardig opgewekte verwarring overigens; althans, zo kwam het mij voor.
De orde van de dag werd met overtuiging omvergeschopt; je liet bv. je dage
lijkse werk zomaar, zonder meer in de steek, en dat bleek volkomen in orde
te zijn. Her en der werd er opgewonden op los gekletst en stoer gedaan. Een
sfeer, niet ongelijk aan de stemming vlak voor een schoolreisje, al deed men
aandoenlijk zijn best om "de ernst van de toestand in te zien". Een paar uur
later: je gordde je militaire tenue aan, nam onwennig afscheid van je gelieven
en stapte zonder omkijken in de trein. Eén enkel woord, oorlog, en daar gingen
we, bij duizenden, bepakt en gezakt, het grote onbekende tegemoet. Gisteren
nog gezeten burgers, nu één grote groep in hetzelfde grauw gestoken. Tijd om
even te piekeren (wie bv. maakte deze dienst dan wel uit?) gunde je je niet.
Dat onbekende lokte en trok en dan ging je gewoon. De angst liet je liever
thuis. Klonken daardoor misschien onze liederen zo schril?
Maar kom, geen zorgen voor de tijd.
Komt tijd komt raad, nietwaar? Nu ge
woon meedraaien maar in de malle
molen, die ruimschoots de kans kreeg
óm te draaien: het zou op de kop af
twee maanden duren vóór we lijfelijk
in contact zouden komen met onze
tegenstanders, ("vuur-contact" heette
zulks, een subliem eufemisme voor
een ontmoeting - tot - de - dood - erop
- volgt). Minder op grond van uitzon
derlijke kwaliteiten, maar meer van
wege de problematiek van wat in huis-,
tuin- en keukentaal een knietje ge
noemd wordt, werd ik in staat ge
steld een bliksemcarrière in de krijgs
kunde te doorlopen. Paardenhoeder,
liaison-soldaat, ziekendrager, adspi-
rant staartschutter: il n'y a qu'un pas
naar wat mijn werkelijke roeping werd,
sergeant (tweede klasse) der militaire
administratie (MA). De duizenden sol
daten, die onze stranden en bergpas
sen moesten verdedigen, moesten -
mirabile dictu - op deskundige wijze
gefourageerd en gesalarieerd worden;
en, niet te vergeten, voorzien van het
benodigde buskruit. Welnu, daartoe
werd een spoedopleiding van experts
in het leven geroepen, die dit karwei
met de vereiste kennis van de vige
rende voorschriften wisten op te knap
pen. Denkt U daar niet te min over.
Terwijl de opperbevelhebber van alle
geallieerde strijdkrachten in zuidoost-
azië, generaal Wavell himself, zich met
zijn ganse staf in Lembang nestelde
(Java zou tot het uiterste verdedigd
worden, wisten we nu), terwijl zich
tegen het hemelsblauw bij tijd en wijle
grillige en bittere luchtgevechten af
speelden (alle voorspellingen ten spijt,
bleken de vijandelijke piloten veront
rustend raak te kunnen schieten) en
in Tjilatjap honderden vliegtuigen en
tienduizenden Aussies aan land wer
den gezet (zei men), terwijl dit wereld
gebeuren zich voltrok, bogen wij,
letterknechten, ons gedwee over de
zeer abstracte militair-administratieve
vraagstukken en dilemma's. Welke
loonberekeningsformule moest je bv.
hanteren, als je te maken kreeg met
een soldaat, Menadonees, eerste klas
se, gehuwd, niet in de tangsi verblij
vend, met zoveel kinderen, en met
zoveel dienstjaren in de Buitengewes
ten en zovele op Java? En welke, als
die soldaat, eveneens eerste klasse,
echter Nederlander van origine was,
gehuwd geweest doch niet officieel
gescheiden, thans in concubinaat le
vend, met zoveel wettig en vermoede
lijk zoveel illegaal verwekt kroost, enz.
enz. Dan waren er de professionele
miliairen en het dienstplichtig perso
neel, maar beiden dienden weer - be
aware - thans, in oorlogstijd immers,
gehonoreerd te worden volgens een
andere schaal dan voorheen. - Dit was
niet alles. Wat diende je al niet te
weten omtrent de diverse soorten en
kalibers patronen en bommen en, om
trent de samenstelling van de diverse
soldatenmenu's (een Javaan prefe
reert hele andere samballans dan een
Timorees om maar te zwijgen van de
smaak van een Hollandse jongen). Je
werd geacht in staat te zijn straks
op efficiente wijze uniformpetten en
puttees te distribueren. Enfin, noemt
U maar op. Het grote pluspunt
was natuurlijk, dat je - afgezien
uiteraard van de uiterst interes
sante dienstvoorschriften - de veel
kleurige aspecten van onze schone
gordel van Smaragd van een geheel
nieuwe, ik moet zeggen onverwachte
kant leerde kennen. Dankbaar voor
zoveel schoons, onderwierpen we ons
zonder morren aan een reeks tests,
die er niet om logen. Alle spanning
en emotie van de steeds naderende
oorlog ten spijt (Singapore belegerd,
onze vloot aan diggelen), toonden on
ze viriele leermeesters hun karakter
vastheid door van hun vlijtige disci
pelen het onderste uit de perfectiekan
te eisen. We moesten de fakkel waar
dig over kunnen nemen.
Onzerzijds dus geen protest- of actie
groepen. Integendeel, we zwoegden
om het eens zo uit te drukken, met de
tong uit de bek. De inzet van de lo
terij was dan ook alleszins die moeite
waard. Wie namelijk op de prestatie-
lijst tot de zoveel besten behoorde,
werd inspraak vergund met betrekking
tot de keuze van zijn standplaats. U
begrijpt hoe het toeging. Al die hon
derd en vijftig gegadigden konkelden,
spiekten, keken af, zeiden voor en
kochten om als in hun beste (ja, hun
allerbeste) adolescentiejaren. Enkelen
SEMARANG
snelle werking
pilvormig (dus gemakkelijk in te nemen)
JAMU
DARSALIN
dè jamu
Galian Slngsetl
houdt uw
lichaam slank,
droog, pittig
v°°'komt
st/mu/e
alle JAMU's op kruidenbasis
duspuur natuur
JAMU WENALIN
tegen spier-
en reumatische pijnen IU. O
JAMU BUSTERIN
verstevigt zwakke borstspieren
JAMU VITANOL EXTRA STRONG
energie- en vitaliteitspillen voor
mannen, zowel jong als oud
JAMU EXTRA SUPER VENUS
voor het behouden van uw
vrouwelijke aantrekkingskracht
en goede gezondheid
JAMU MAGDALINE
tegen maagstoornis en pijn,
regelt tevens de ontlasting
JAMU RINALS
dè jamu
tegen blaas en nierklachten
JAMU SINAMON GROEN
schoonheidspillen voor vrouwen,
bestrijdt rimpels, maakt uw huid
mooier en soepeler, geeft u een
jonger aanzien 12.95
JAMU SINAMON ROSE
gelijk aan Sinamon Groen, maar
reduceert ook overmatig vet
alleen verkrijgbaar in de betere toko en warong
dus ook verkrijgbaar bij Toko Tong Tong
De prijzen zijn m.i.v. 1 oktober gewijzigd: f 10,75, nu f 10,95; f 12,95, nu f 13,25
8
