Onderzoek levensloop Oud-Krijgsgevangenen
Centrale collectie
"NEDERLANDERS
IN JAPANSE KAMPEN"
De oproep tot vrijwillige medewer
king in Tong-Tong van 15 septem
ber 1976 heeft tot gevolg gehad
dat op 7 november al 60 ingevulde
vragenlijsten - van de meer dan
100 die werden toegezonden - wer
den ontvangen. Hier volgt een
eerste indruk van 50 levensberich
ten. Vijf inzenders waren geboren
tussen 1894 en 1899, zeven tussen
1900 en 1905, elf tussen 1906 en
1911, dertien tussen 1912 en 1917
en veertien tussen 1918 en 1923.
In 1941 waren ze dus respectieve
lijk 36-41, 30-35, 24-29 en 18-23
jaren jong of oud. De inzenders
kwamen dus uit alle leeftijdsgroe
pen.
Veertien van de vijftig waren in
1941 beroepsmilitairen, waaronder
zeven nog zeer jeugdig, vier on
derofficieren, twee cadet-officieren
en één officier. De dienstplichtige
burgerij is dus vertegenwoordigd
door zesendertig van de vijftig. De
leeftijd, in 1941, loopt uiteen van
18 tot 47 jaar. Welke beroepen zijn
vertegenwoordigd? We telden 6
planters, 5 handelsemployé's, 4 on
derwijzers, 4 ambtenaren, 2 boek
houders, 2 artsen, 2 opzichters en
dan één zelfstandige ondernemer,
een hoofdambtenaar, een klein-
landbouwer, een laborant, een mon
teur, een hbs-er, een kweekschool
leerling, een boekverkoper, een
houtvester, een leraar en een ra
diotelegrafist.
We hopen onder de volgende vijf
tigtallen een nog vollediger op
somming van beroepen en functies
in de vooroorlogse samenleving in
Indië te mogen bereiken. Waar
bleven bijvoorbeeld de advocaten,
de geestelijken, de gouvernements
marine, de Knilm, de koopvaardij,
de notarissen, de winkeliers, de
journalisten, de kunstenaars, een
landrechter, de hotelbeheerder?
We kregen de indruk dat jongeren
en ouderen, in de tropen en in Eu
ropa geborenen, sterkeren en
zwakkeren, actieven en beschou-
welijken, burgers en militairen, hoog
en laag gesitueerden de drempel
konden overschrijden,
ledereen treft in de toegezonden
vragenlijsten vragen aan die mak
kelijk zijn te beantwoorden en ook
vragen waarop hij uitvoeriger kan
ingaan. Er zijn ook vragen die men
links kan laten liggen. Velen blij
ken meer moeite te hebben met
vragen over het leven in Neder
land, na aankomst in dit land, dan
met vragen over hun leven vóór
1941, tijdens de oorlog en vlak
daarna. Sommigen gaan echter
óók uitvoerig in op de jaren tussen
1950 en 1976. Daarover valt heel
veel te berichten en dat blijkt voor
al ook in de interviews, die bij
sommigen uwer thuis plaats vinden.
U kunt nog tot 31 december 1976
meehelpen om dicht bij de 200 in
zenders van ingevulde vragenlijs
ten te komen. Als U een briefkaart
of briefje stuurt naar N. Beets, Ju-
lianalaan 9 te Utrecht of 0"30-
51 33 66 belt, ontvangt U de vragen
met een uitvoerige toelichting en
een gefrankeerde antwoordenve-
loppe. Ook uit Amerika kwam al
veel medewerking, zodat we al een
eind over de honderd aanvragen
binnen hebben. Het onderzoek
wordt verricht ten behoeve van de
oorlogsdocumentatie. Het is dus
geen zuiver particulier onderzoek
maar het staat in dienst van de
geschiedenis van het Koninkrijk in
de Tweede Wereldoorlog en daar
na. We hopen in goedleesbare
vorm - mede aan de hand van de
uitvoerige informatie die we van
velen binnen krijgen - over erva
ringen en levenslopen van oud
krijgsgevangenen in de Pacific-oor-
log te publiceren. Het verwerken
van Uw bijdragen kost echter wel
even tijd.
N. BEETS
Opbouw en vertoning van de aanwin
sten van de centrale collectie "Neder
landers in Japanse kampen" in het
'Museum voor het Onderwijs te Den
Haag.
De onlangs in dit blad gepubliceerde
opwekking aan bezitters van in de
Japanse kampen gemaakte tekeningen
en voorwerpen, om deze af te staan
ten behoeve van een bij het Museum
voor het Onderwijs te vormen cen
trale collectie van dit soort stukken,
heeft grote weerklank gevonden.
Niet alleen medewerkers aan de ten
toonstelling "Nederlanders in Japanse
kampen", maar ook andere oud-kamp
bewoners, die van ons streven ver
namen, reageerden daarop door toe
zending van vaak waardevolle bijdra
gen aan deze verzameling in opbouw.
Van al wat in 31/2 jaar tijds door dui
zenden Nederlanders in Japanse ge
vangenschap is gewrocht, heeft maar
een klein deel de oorlog overleefd en
van dit kleine deel is, in de 30 jaar
die sindsdien verlopen zijn, veel ver
loren gegaan door tal van oorzaken.
Dit alles maakt het des te urgenter
om wat nog is overgebleven zorgvul
dig te beschermen tegen onvoorzien
verder verlies.
Op de tentoonstelling vnd. zag men
een keus uit wat kon worden samen
gebracht. Maar er is in particulier be
zit nog heel wat meer voorhanden,
dat ons bijzonder welkom zou zijn ter
completering van het beeld dat wij
trachten op te bouwen.
Wil daarom een ieder eens nagaan
wat hij of zij op dit gebied nog bezit
en zich afvragen of het ogenblik nog
niet is aangebroken om het veilig te
stellen door toevoeging aan de ge
meenschappelijke collectie? En ook
eventuele relaties daartoe aansporen?
Wat tot nu toe is bijeengebracht zal
pas goed tot zijn recht kunnen komen
nadat het Museum voor het Onderwijs
over enige jaren een nieuwe en rui
mere behuizing zal hebben betrokken.
In afwachting daarvan zal echter al
dadelijk worden begonnen met de ont
vangen schenkingen beurtelings ten
toon te stellen in een paar vitrines
die, in het tentoonstellingsgebouw van
het Museum in de Hemsterhuisstraat,
toonde permanente opstelling van
dadelijk aansluiten op de daar ver-
voorwerpen en documenten die be
trekking hebben op de oorlogsjaren
in het moederland (1940-1945).
Om de twee maanden zullen de ver
toonde aanwinsten door andere wor
den vervangen. Voor de komende vier
maanden is de agenda als volgt:
1 nov. - 31 dec. 1976
milieutekeningen uit kamp CQ Tjima-
hi; besneden kenaripitten met daarbij
gebruikt gereedschap uit kamp IVde
/LXde Bataljon, Tjimahi; vonk- en ge
ruisloze aansteker (penèker); gede
coreerde lepeltjes uit klapperbast;
houten schepje; diverse borduurwerk
jes uit kampen Solo en Ambarawa VII;
tekeningen van in het kamp gekweek
te vlinders en rupsen; rekenapparaat.
6 jan. - 28 febr. 1977
milieutekeningen uit de kampen Struis-
wijk en XVde Bataljon? Bandoeng;
geïllustreerde kampkranten uit Nak-
hon Pathon (Siamspoorweg); 2 ge
decoreerde vetlapdoosjes.
P. M. ADRIAANSE
Door een samenloop van omstandigheden
konden wij deze mededeling, die bestemd
voor de Tong-Tong van 15 november, eerst
thans plaatsen - Red.
OVERWINTEREN IN INDONESIË
Goedkoper dan in Spanje
In de koele bergen bij Solo (Tawang-
mangu) 6-pers. compl. inger. bunga
lows, per MAAND, incl. hulp baboe
f 600,extra bed f 75,
C.V. LIBRA - SOLO HORIZONS
Jl. Ronggowarsito 67, tel. 3337
Keresidenan Jl. SI. Riyadi 2, tel. 2005
5
