Een avondje Indonesië in
Noord Italië
Naar Indonesië?
DISCO
BOLLAND - A A
Vele reisbureaus dingen naar uw gunst; de beste verdienen uw ver
trouwen. Wij bieden wat u zoekt: een veilige en voordelige reis per
KLM, Garuda of Singapore Airlines, een fijn verblijf in het land dat u
dierbaar is, deskundig advies voor u de reis begint en begeleiding
onderweg.
Wendt u daarom vrijblijvend tot: DOES TRAVEL SERVICE
Van Woustraat 115 - Amsterdam - telefoon 020-73 21 38 7B30 63
lachend aan. Wat is de wereld mooi
en goed.
Voor de goedangs verzamelen zich
kokki, huisjongen, kebons, koetsier en
het wachten is op maatje. De sleutels
van de goedangs hangen aan een
ring in haar zachte oedet gehaakt.
Eerst wordt aan het personeel de hen
toekomende porties bras uitgedeeld,
gemeten met batoks. Dan weet ieder
zijn of haar taak.
Spoedig slobberen bèbèhs en entoks
de natte dedek uit lage pannen. Mus
sen, glatiks en andere vogels kibbelen
om de toegestrooide gabah. In de vo
gelkooien krijgen ze een stuk rijpe
papaja, gekookte rijst en lombok en
natuurlijk vers water.
Buiten arriveren de grasjongens, de
hoge manden vol dauwig vers gesne
den gras op de rug, arit in de hand.
Paarden hinneken vrolijk. Ons oudste
paard mag vrij rond lopen, in vrijheid
sterven. Mens en dier zijn nu ver
zorgd, tevreden.
De huisjongen heeft de gendies van
vers water voorzien. Dit water kwam
uit de hoge pyramide stenen filter in
de badkamer en werd eerst door kok
ki gekookt, voordat de huisjongen
mocht bijvullen. Nu gaat hij de lampen
en lampeglazen verzorgen en bijvul
len. Ik mag even pompen wanneer hij
de flessen petroleum uit het grote blik
vult!
Kokki haalt de bakpan op drie poten
uit de goedang en de grote pan om
het deeg te roeren met de rotan gar
de, die we later mochten aflikken als
het taartbeslag klaar was.
In de kist met beras, een enorme kist,
ligt fruit te rijpen, sawohs of mang-
ga's en ander fruit. Er is een schat
in die goedangs. Te veel om op te
noemen. Rekken en rekken en op de
grond, in grote en kleine blikken,
trommels en stopflessen, blikjes,
mandjes.
Suiker, tètès, molasses, goela aren en
goela klappa, koffie, groene en zwart
gebrande bonen, thee, meest cadeaux
van andere fabrieken. Vanille in flanel
verpakt in stopflessen en manisans,
atjars, koekjes, sucré's, noem maar
op, lobi-lobi op brandewijn, ook man-
gistans op brandewijn, ananas- en
asemkoekjes, goelalie, boterblikjes en
vruchten op water in blik voor ver
jaardagen, kruiden, jams, trossen
djengkol en merang voor kramas, ke-
tan en rijstemeel, oh, wat zijn we toch
rijk! En al dat verse heerlijke fruit uit
de tuin, de groente uit de moestuin,
de champignons (djamoor) van de in
digo - rottende indigostengels na de
fermentatie, de heerlijkste champig
nons voor ragouts. Welk een geze
gende rijkdom uit de bodem.
En tussen haar werk door maakt Kani
Chinese poppetjes van lapjesgoed
voor mij.
Heb ik beseft hoe mooi en gelukkig
en vredig deze wereld was?
SAJA SADJA (1895)
Florida
Rondom het Lago Maggiore in Noord-
Italië wonen veel Nederlanders. Die
Nederlandse kolonie is gemengd van
samenstelling. Voor een deel bestaat
zij uit Nederlanders die werkzaam zijn
bij het grote kernenergie-bedrijf van
Euratom te Ispra, ten behoeve waar
van een der deelnemers, Philips tal
van Nederlandse krachten heeft aan
getrokken. Voor een ander deel uit
goeddeels gepensioneerde Nederlan
ders - en daaronder veel oud-gasten -
die zich onder de Italiaanse zon beter
voelen dan in het kille kikkerlandje
aan de Noordzee. Er is zelfs een
Villagio Olandese - een Hollands dorp
- boven Luino. Er is een Nederlandse
club en zelfs een Nederlandse (evan
gelisch oecumenische) kerk met een
Nederlandse dominee. Ds. Janse de
Jonge wijdt zich met liefde en energie
aan zijn taak; zijn werk voert hem ook
naar Milaan, Genua, San Remo en tal
van plaatsen^aan het Garda-meer. In
Varese is bovendien een Europese
school waar kinderen in vier talen
worden onderwezen, van de fröbel-
klas tot en met het lyceum.
Al deze bijzonderheden ontlenen wij
aan een brief van mevrouw O. Huyer
te Porto Valtraglia. Aanleiding tot haar
brief was het feit, dat de dominee kort
geleden in de kerk een Indonesië-
avond organiseerde, nadat een aantal
van zijn Nederlandse gemeenteleden
'n reis gemaakt hadden naar dat goe
de land en vol indrukken, mitsgaders
stapels dia's in hun Italiaanse woon
steden waren teruggekeerd. Het bleek
een lumineus idee geweest te zijn, zo
schrijft zij, de Indische mensen zo
weer bij elkaar te brengen. En zij-
vervolgt:
"Er werd intens genoten van de zon
nige, fleurige beelden. We zagen weer
de blauwe bergen en vulkanen, sa-
wahs, pisang- en klapperbomen, wa-
ronkjes, Indonesische kindertjes, een
kampongidylle, sapis, die in een kali
gewassen werden, theetuinen, suiker
rietplantages, bougainville en kern-
bang sepatu, orchideeën (Plantentuin
Bogor), betja's en sado'tjes, foto's van
het verkeer in de knoop, vriendelijk
lachende Indonesische gezichten, de
Burubudur als vanouds, de prahu's op
het strand van Pasir Putih, en de
veerpont voor de oversteek naar Bali.
En daarna Bali zélf.
We zaten met ongeveer vijftig In
dische mensen in de gezellige bene
denzaal van de kerk, en hun uitroe
pen bij het zien van al die beelden
met herinneringen uit lang vervlogen
tijden, getuigden van ontroering en
heimwee.
Er ging een dankbaar applaus op voor
de Heer Kappner, voor het vertonen
van de mooie dia's en zijn gezellige
explicaties. Hij en zijn vrouw zijn bei
den bij het onderwijs werkzaam ge
weest, zowel op Sumatra, als op Java
en Celebes, dus ze konden wel het
een en ander vertellen van Indonesia!
We werden tenslotte getracteerd op
een zalig bord nasi goreng met ham
en ei en ketimun: een lik sambal, de
schaal met krupuk ging rond, en het
koude biertje maakte het af! We be
keken de Indische voorwerpen, die
ten toon waren gesteld, als kains,
waaiers, wajangpoppen, en schilderij
tjes.
En we hadden elkaar nog zó veel te
vertellen van het gouden zonneland,
dat ons allen nog zeer na aan het hart
ligt!
Het was een mooie avond, waarvan
ik de indrukken graag aan Tong Tong
wilde doorgeven." (en deswege onze
dank - Red. TT)
Stationsweg 143, tel. 070-88 30 07
DEN HAAG
Pop Djawa L.P.'s zijn moeilijk te krijgen,
wij hebben ze wel. Daarnaast de vertrouw
de Salina platen Aida Mustapha, Ivo Nlla-
kreshna, Emillia Contessa en vele anderen
in Krontjong, Javaanse gamelan, Sundane-
se gamelan en Balinese gamelan L.P.'s.
Ook eindelijk Thailandse L.P.'s en vele
moderne Chinese platen. Enkele soorten
ook op cassette. Wacht niet te lang, voor
raden zijn snel uitverkocht.
DE TOPPER VAN DJAKARTA:
Rubiah van Mus Mulyadl en Diana
Jusuf is nu ook leverbaar.
Daarnaast ons vertrouwde repertoire
in gamelan, angklung en stambul
muziek, voor lage prijzen, en
COUNTRY platen uit USA. Wij zijn
leverancier van de E.O.-radio en T.V.
21
