- a~yx'e)
POLITIEK IN TONG TONG
Een hooggeacht lezer schrijft ons:
Naast de vele verdiensten, die Tjalie
voor het blad Tong-Tong heeft gehad,
was er een die mij altijd bijzonder
heeft aangesproken, n.l. dat hij de
politiek zoveel als mogelijk was, bui
ten Tong-Tong hield. Dat was een wij
ze en voorzichtige opstelling van Tja
lie. Immers de lezersgroep van Tong-
Tong was en is enerzijds zeer homo
geen, doordat alles ergens iets met
Indonesië te maken hebben of had
den, er geboren, gewerkt, familie-
of vriendenbanden, enz. een gemeen
schappelijke band dus; anderzijds
heersen er bij die lezers maatschap
pelijk of politiek verschillende denk
richtingen. Tjalie hield alleen datgene
wat de Tong-Tong lezers bindt in het
oog en voor het overige: ieder het
zijne. Dat was verstandig, omdat ver
schillen met name in het politieke vlak
al gauw leiden tot moeilijkheden. Ik
zou het erg betreuren, als van die
opvatting van Tjalie in ons blad zou
worden afgeweken en daar lijkt het de
laatste tijd op. Ik verwijs bijv. naar no.
7 van 1 november j.l.
Daarin staat een artikel over politieke
gevangenen in Indonesië, waarin aan
halingen uit het N.R.C./Handelsblad
en uit Tros-Aktua. Aan het eind van
dat stuk staat wel, dat geen oordeel
over dat probleem wordt gegeven,
maar niettemin ventileert het artikel
bepaalde opvattingen hierover. Met
evenveel recht zouden natuurlijk be
schouwingen over dat vraagstuk kun
nen worden aangehaald van de VARA,
V.P.R.O. en bijv. de Volkskrant, want
waarom wel de heer Kroon aan het
woord laten en niet iemand met een
andere visie?
Dit laatste houdt al in, dat men door
zaken aan de orde te stellen met een
politieke kant, op een hellend vlak zit,
omdat de Tong-Tong lezers op poli
tiek terrein niet eensgezind zijn of
horen te zijn, zoals ook voor de ge
wone samenleving geldt.
Nog minder juist acht ik het in dat
zelfde nummer opgenomen ingezon
den stukje over de sleepbootkwestie
op Cuba. De schrijver wil niet vol
uit met zijn naam vermeld worden,
hetgeen al betekent, dat hijzelf van
mening is, dat verschil van opvatting
terzake mogelijk is, maar bovendien,
als ik de doelstelling van Tong-Tong
lees: "Zoekt op basis van de nuttige
ervaringen", enz., dan vraag ik mij af,
hoe dat Cuba-stukje in die doelstelling
past.. Dat bevat toch niet anders dan
een politieke opvatting, die niets met
Indonesië te maken heeft en alleen in
een gewone krant thuis hoort.
Ik ben van mening, dat Tong-Tong
zich buiten alle politieke verschillen
moet houden en enkel moet schrijven
over land, volk, cultures, leefwijze,
levenservaringen, enz. van en in In
donesië en zich zeker niet moet be
geven op politiek terrein. Gebeurt dat
wel, dan tast men de homogeniteit
van de lezersgroep van Tong-Tong
aan, omdat dan noodzakelijkerwijze
meningsverschillen ontstaan. Dat zou
weieens het begin van het einde van
Tong-Tong kunnen betekenen. En wie
zou dat willen?
Laat Tong-Tong blijven, wat het al
zovele jaren was: een tijdschrift voor
vrienden van Indonesië, welke politie
ke kleur men als lezer ook heeft."
J. V. M. VAN KOOT
Aldus onze geachte inzender.
Een discussie over deze aangelegen
heid is zinloos, zolang wij het niet
eens zijn over de betekenis van het
woord politiek. Laten wij de omschrij
ving van dit begrip in de grote Van
Dale als uitgangspunt nemen.
Politiek is dan, aldus Van Dale: 1. het
geheel van beginselen en regelen, vol
gens welke een staat, gewest, enz.
wordt of moet worden geregeerd; 2.
handelwijze, gedragslijn van een re
gering als zodanig ten aanzien van
bepaalde objecten; 3. manier van op
treden, van doen, tactiek. Indien wij
deze definitie volgen is het duidelijk,
dat ieder, die vis-a vis de overheid
een standpunt inneemt "aan politiek
doet". De vraag is daarbij, of degeen
die tegenover de beginselen of de
praktijk in het maatschappelijk leven
een standpunt inneemt, zich daarbij
al dan niet gebonden gevoelt aan een
program van beginselen en eisen die
bij voorbaat geformuleerd zijn: in dit
geval kan men spreken van partij
politiek. Welnu, in de eerst genoemde
vorm kunnen noch willen wij de po
litiek" ontlopen: wij zouden ons zelf
daarmee veroordelen tot een inhoud
loos bestaan zonder kraak of smaak.
Immers vrijwel elk vraagstuk heeft zijn
"politieke" zijde en zou ons dus moe
ten voorbijgaan. De partijpolitiek ech
ter dwingt ons in een dogmatisch of
ideologisch keurslijf bij de beoorde
ling van de problemen van onze tijd.
Tjalie hield zich inderdaad met de
laatstgenoemde vorm van het bedrij
ven van politiek niet bezig, en dat
doen wij evenmin. Hij ging intussen
"de politiek" niet uit de weg. Wat hij
deed was, politieke kwesties die zich
voordeden, beoordelen niet naar enig
dogma of enigerlei ideologie, maar
volgens wat naar zijn mening recht en
onrecht was. Hij begon trouwens met
"het enige Indische blad ter wereld
te stichten, een daad, geinspireerd
door zijn opvattingen omtrent de nood
zaak tot behoud van de Indische iden
titeit, hetgeen hem in sommige krin
gen de reputatie vaneen conser
vatief bij uitstek bezorgde. Hij wilde
nl. iets van het verleden behouden......
Zijn blad wenste en wenst nog op
basis van nuttige ervaringen in de
gordel van smaragd, nieuwe interes
sen te wekken voor de tropengordel".
Dat was een politiek standpunt im
mers: Nuttige ervaringen? Voor wie
goed "progressief" is heeft Nederland
niet anders gedaan dan Indonesië als
kolonie leeg te plunderen en zijn wat
men aanvoert als de goede resultaten
van het Nederlands bewind alleen
maar doekjes voor het bloeden, ca
mouflage, huichelachtige goedpraterij.
Wij volgen Tjalie's lijn en zullen, voor
zover dat in ons vermogen ligt, de
zaken beoordelen, waar dat pas geeft,
naar de maatstaf van hetgeen wij als
recht of onrecht ervaren. Wie met ons
van mening verschilt zal ons daardoor
volgens de lijnen van zijn politieke
opvattingen de éne dag conserva
tief" de andere weer progressief
vindén. In het geval, dat onze geachte
inzender aanleiding gaf tot zijn brief
was het slechts onze bedoeling, dui
delijk te maken dat de thans populai
re kreet: "Laat alle politieke gevange
nen vrij, over de hele wereld! niet los
mag worden beoordeeld van lokale
omstandigheden. Kroon's ervaringen
op Buruh werden ons nog onlangs be
vestigd door een betrouwbare figuur,
die er nog juist was geweest. Wij
verdedigden de politiek van de Indone
sische regering niet, noch tastten die
aan; wij droegen slechts feiten bij die
de beoordeling van het dilemma, waar
voor de Indonesische regering zich
gesteld ziet van belang kunnen zijn.
Er is verschil - een groot verschil -
tussen de wijze waarop Duitsers hun
concentratiekampen dreven, de ma
nier waarop de Sovjets hun politieke
gevangenen wegredeneren door ze als
psychopaten te behandelen en de wij
ze, waarop Jakarta een enorm en aan
grijpend vraagstuk tracht op te los
sen. Ziedaarnu zitten wij meteen
weer in de politiek! Naar dogmatische
gestuurde opvattingen zijn wij nu na
tuurlijk weer conservatief, want wij
veroordelen Jakarta niet. Of misschien
progressief, want wij verdedigen het
beleid van de Indonesische regering
óók nietHet zal ons een zorg zijn
of men dit politiek wil noemen of niet.
Wij willen ook het slot van de brief
van de Heer Koot niet voorbijgaan.
RECHTSTREEKS VANAF AMSTERDAM NAAR JAKARTA/MEDAN
RETOUR V.Af 750'-
TICKETS 1 JAAR GELDIG.
Inlichtingen bij: ORIENT TRAVEL B.V.
Singel 512 - Amsterdam - Tel. 020-23 74 84 (4 lijnen) - Telex 15275
26