Beklim de berg Nitaka ("0 (Nagata Yama nabore) door O. G. Ward Hierbij vervolgen wij de publicatie van de artikelenserie van kol. O. G. Ward, hande lend over de gebeurtenissen, die leidden tot het uitbreken van de oorlog in de Pa cific. Het eerste deel verscheen in T.T. van 1 dec. 1976. - Red. Ondertussen ging Japan onverstoor baar zijn gang in China. Naast het creëren van de marionettenstaat Man- chukuo vielen de Japanse troepen Chi na binnen en waren de Chinese troe pen o.l.v. Chiang-Kai-Shek na held haftige tegenstand gedwongen zich terug te trekken tot ten zuiden van de Grote Muur. Politiek kondigde de woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse zaken Eijo Amau op 17-4-1934 in een verklaring in wezen een Moroe-doctrine voor China aan: Japan hees het sein "Hands off". Het gevolg hiervan was dat President Roosevelt opdracht gaf de Amerikaan se vloot te concentreren te Pearl Har bor als teken voor Japan niet verder te gaan met de agressie. Wat natuur lijk de nodige reacties veroorzaakte bij de Japanners en bijdroeg tot een verschuiving in de top van de rege ring naar de militairen. In 1936 begon Japan met alle macht te bouwen aan zijn vloot. Maar ook Ame rika en Engeland trachtten de achter stand in te halen. En een jaar daarvoor (1935) bestonden de Ned. Indische luchtstrijdkrachten uit 30 (dertig) vlieg tuigen, die daarenboven nog als antiek moesten worden beschouwd - en dat voor een verdediging van een opper vlakte van 2 miljoen km21 Het was de gouverneur-generaal Jhr. Mr. B. C. de Jonge die de regering in Neder land middels een zeer dringend tele gram verzocht om spoed te maken met het aanschaffen van bommenwerpers. En met instemming van velen ontvouw de Dr. H. Colijn, minister van koloniën op 15-12-1936 in de Tweede Kamer zijn plannen ter verbetering van de militaire toestand in Indië. In Japan kregen de militaire leiders hoe langer hoe meer invloed in de regering. De gematigde eerste minis ter Hirota werd vervangen door Prins Fumimaro Konoye. In China vond een reeks van incidenten plaats waarvan het "incident bij de Marco-Polo brug" nabij Peking op 7-7-1937 aanleiding was voor de premier om - onder druk van het Ministerie van Oorlog - troe pen te zenden naar China. In feite was dit ogenblik het begin van de totale oorlog in China. Het oorlogs kabinet dacht de strijd in China in drie maanden te kunnen klaren, maar de werkelijkheid was anders. Chiang- Kai Shek verklaarde, dat China zou vechten tot de laatste man. Amerika nam 'n dreigende houding aan en pre sident Roosevelt vergeleek de agressie Japanse artillerie in Hongkew bij Shanghai tijdens het incident van 1932. (Foto d'O- rient) van de Japanners met die van de Na zi's en Fascisten (rede 5-10-1937 te Chicago). Dit had weer tot gevolg dat de Amerikaanse "gunboat" Panay door Japanse vliegtuigen werd be schoten en op de Yangtze rivier is gezonken, ofschoon de Amerikaanse vlag duidelijk zichtbaar was. Een week later werd de Britse kanoneerboot Ladybird beschoten. En als tegen maatregel dreigde Amerika met een (economische) blokkade, die werd in getrokken toen de Japanse apologie werd ontvangen. Noord China tot aan de Gele rivier kwam in Japanse han den, evenals Shanghai. In december 1937 viel Nanking, waar de Japanse troepen overgingen tot het uitvoeren van massale wreedheden en moorden. Naar schatting werden 300.000 burgers afgeslacht! Maar indien Japan had gerekend in enige maanden het pleit in China te beslissen moet het reeds in 1938 tot het inzicht zijn gekomen dat het zich zelf voor ongekende moeilijkheden had geplaatst. Het Chinese spreek woord zegt: wie een tijger bestijgt, kan ervaren, dat het niet gemakkelijk is weer ervan af te stijgen! Zij be vochten het land - niet het volk - en het land was onmetelijk groot. Zo werd het China-conflict Japan tot een beklemmend probleem. Tevens braken ernstige vijandelijkheden uit in Mand- sjoerije tussen Japan en Rusland aan de grenslijn waar de eerste tankslag in de historie werd uitgevochten. Ja pan leed ernstige nederlagen en moest tot de conclusie zijn gekomen dat met de Russen niet te spotten viel, en heeft zijn militaire lessen daaruit ge trokken. Maar het heeft ook een om wenteling gegeven in het beleid, want er werd toen serieus gedacht samen te gaan met Duitsland en Italië. 1939-1940. Donkere wolken pakten zich samen. Weer wordt het Japanse politiek denken geschokt: Rusland en Duitsland sluiten een niet-aanvals ver drag op 23-8-1939. En op 1-9-1939 viel Duitsland Polen binnen en zo be gon op 3-9-1939 met de oorlogsver klaring van Engeland en Frankrijk aan Duitsland de 2e wereldoorlog. De Ja panse militaire leiders zagen nu het voorbeeld en maakten zich politiek en militair klaar om naar het zuiden toe te slaan. Luitenant Generaal Hedeki Tojo werd Minister van Oorlog in juli 1940. Op 27-9-1940 sloot Japan met Duitsland en Italië een militair bond genootschap. (De enige militaire lei der die tegen dit bondgenootschap was, was Admiraal Isoroku Yamamoto - de "rengo kantai" - de opperbevel hebber van de Japanse vloot.) In ok tober 1940 kreeg de Japanse regering van de Vichy-regering de vrijheid ver schillende vliegvelden in Frans-lndo- China te bezetten. De Amerikanen re ageerden zeer heftig en stelden een embargo in m.b.t. strategische goede ren (o.a. olie en vliegtuigbenzine). (wordt vervolgd) ONZE MENTALITEIT EN DE HUNNE Een vriendelijke lezeres zond ons - helaas te laat voor het Kerstnummer - een knipsel uit "De Limburger" van 18 nov., waarin wordt melding ge maakt van het ons tot dusver geheel onbekende feit, dat ongeveer 100 Ja panse 65 ers een bezoek aan ons land hebben gebracht. Zij maakten een rondreis door Europa. Zoals dat goede - en kwade - Japan ners betaamt, hadden zij een verhe ven doel voor ogen: "kennis te ma ken met de cultuur en de mentaliteit" in voor hen verre en vreemde landen. Onze lezeres plaatst drie vraagtekens achter het woord mentaliteit. Wat zou zij daarmee wel bedoelen?! De Japanse bejaarden (de mannen juist op de leeftijd om ons in Indië te hebben doen kennismaken met de Ja panse mentaliteit, om geen kwaad te spreken van de Japanse cultuur), be zochten in een "ongedwongen sfeer" een bejaardentehuis in Thorn. De vreugde steeg blijkbaar ten top toen na het zingen van de volksliede ren enige der gasten "strijdliederen" (sic) ten gehore brachten. Nu, voor ons had dat echt niet gehoefd, maar hun auditorium bestond dan ook uit Nederlanders, die van Indië toeten noch blazen weten. De groep bezocht daarna Hoensbroek maakte kennis met St. Nicolaas (die hen niet in de zak stopte) logeerde vervolgens in Maastricht en vertrok toen weer om hun studiezin elders te voeden. Wij zijn er een warm voorstander van, dat er eindelijk een eind komt aan het koesteren van oud zeer, hoe diep dat ook in het bestaan van velen onzer heeft ingegrepen. Maar op de een of andere manier ligt ons het zingen van Japanse strijdliederen op Nederlandse bodem toch niet zo Maar misschien ligt dat aan onze men taliteit en ervaringen. JHR. 14

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1977 | | pagina 14