REISBRIEVEN VAN BARTMAN (VI)
Naar Indonesië?
BALI
Bali! Voor velen heeft het woord een
welhaast magische klank. Men denkt
aan lijkverbrandingen, demonen, tem
pels, maar ook aan sierlijke dansen.
Inderdaad heeft dit bijzonder mooie
eiland, waarvan de geschiedenis zo
nauw is verbonden met de onze, de
bezoekers veel te bieden. Op een be
trekkelijk kleine oppervlakte vindt men
zindelijke stranden, zee, bergen, ravij
nen, dalen, schitterende landschappen,
een onvoorstelbaar weelderige plan
tengroei, een vriendelijke, kunstzinni
ge bevolking, een redelijk goed kli
maat, kortom lief Java in het klein.
En toen we eenmaal in Soero-ing-bojo
waren? DUS! Ajo, menjang Bali!
Er zijn genoeg tour-operators, o.a.
Flamboyant, Florida, Diamond, die 5
daagse trips organiseren naar het Ei
land van de Duizenden Tempels, voor
de kapitale som van pakweg 17500
Rupiah per persoon (all in), zeg pak
weg ruim honderd gulden Nederlands
Courant. Nu moet U natuurlijk niet
verwachten: Bali Beach Hotel, cham
pagne en kaviaar bij lunch en diner.
Dat kan niet. Het is allemaal erg een
voudig gehouden, maar dan nog is
honderd piek erg goedkoop. We kozen
Flamboyant, die ergens op Kapasan is
gevestigd, betaalden en kregen de
verzekering om djam lima 's middags
gehaald te worden. Dat was okay,
maar djam sebelas kwam iemand bui
ten adem vertellen, "alsdat" e.e.a: he
laas niet door kon gaan, oleh kerna
sopirnja sakit. Wat wilt U? Een week
uitstellen of geld terug? Daar had je
het gedonder in de glazen! Meteen de
eerste de beste becak (betjak) ge
charterd, waarmee we ons knarsend
en piepend van Ngagel naar Kapasan
lieten rijden. Nou, ik weet niet of U
Soerabaja zo van binnen en buiten
kent als ik, maar ik geef U de ver
zekering dat het een rot-eind is. Geld
terug en onmiddellijk een andere tour
operator opgezocht: dat werd "Dia
mond", Jalan Raden Saleh No. 3 (Bu-
butan). Met dezelfde becak. De warm
te loeide, (leuk gevoel als je op straat
de oververhitte, trillende luchtlagen op
en neer ziet deinen). Het lukte won
derwel bij "Diamond"; er waren nog
net twee plaatsen vrij. We kregen (al
weer) de verzekering om kira-kira djam
lima afgehaald te worden. Harrie Pan-
touw, jongere broer van de directeur
zou het gezelschap gedurende de reis
vergezellen en een wakend oog op
ons houden. Ik moet zeggen dat beste
Harrie uitstekend voor ons heeft ge
zorgd en 'n voortreffelijke service
heeft gegeven. Bedankt Harrie!
Inderdaad stond om kira-kira djam li-
ma een Bemo voor ons huis en tegen
een uur of zes vertrok het Toyotabus-
je richting Bali. U kent natuurlijk de
plaatsen, waar we langs en door re
den: Sidohardjo, Bangil, Pasuruan,
Probolinggo, Kedungbadjul, Gending,
Kraksaan, Païton, Besuki, PASIR-
PUTIH. Al die plaatsen en plaatsjes
vertonen hetzelfde beeld. Door elkaar
krioelende mensen op straat, toekang-
toekang djoewal ini dan itoe, walmen
de petroleumpitjes met zich meevoe
rendtokotjes hel verlicht door
petromaxlampen. Pasir-putih. Hier had
den we een stop van drie kwartier om
te eten en de benen te strekken.
Op het strand staat een grote, vier
kante, bakstenen loods, zowel in-als
uitwendig volkomen gespeend van ie
dere vorm van comfort of gezelligheid.
Rechts stoelen en tafels, links gaar
keukens en stapels in plastic verpakte
kwee-kwee en kroepoeksoorten in
kleuren.
Hier nuttigden wij ons avondmaal, gra
tis aangeboden door Diamond. Een
portie soto-ajam en een glas bikkel
harde kopi tubruk, waarna we op het
smalle strand onze moede benen
strekten. Vóór ons de donkere Straat
Madura met hier en daar twinkelende
lichtjes van vissersprauwen.
Pasir Putih. Waar is de tijd gebleven,
dat we hier lagen te zonnebaden of
in het nabije Binor een tjeleng, kidang
of merak schoten?
Tegen half twaalf vertrokken we om
via Sitobondo, Ardjasa, Asembagus,
Sumberanjar, Djatiketjil, Badjulmati
(ha, die jagers!) Alasbuluh, Selogiri
tegen half een bij het pont van "Wel
riekend Water" (Banju-Wangi) aan te
komen. Na enig wachten manoeuvreer
de de chauffeur zijn Toyota precies
op de juiste plaats in het schip en een
half uur later waren we in Gilimanuk-
Bali.
G. H. BARTMAN
(wordt vervolgd)
Vele reisbureaus dingen naar uw gunst; de beste verdienen uw ver
trouwen. WIJ bieden wat u zoekt: een veilige en voordelige reis per
KLM, Garuda of Singapore Airlines, een fijn verblijf in het land dat u
dierbaar is, deskundig advies voor u de reis begint en begeleiding
onderweg.
Wendt u daarom vrijblijvend tot: DOES TRAVEL SERVICE
Van Woustraat 115 - Amsterdam - telefoon 020-73 21 38 76 30 63
Bali, eiland van demonen, honden en hanen. De demonen zullen er nooit van weg te denken zijn, de honden zijn van een geschat aan
tal van 2 millioen in de jaren '50 om veiligheidsredenen gereduceerd tot een paar honderdduizend. Die nog loslopen maar niet wild of
schadelijk zijn. Want er is toch nog altijd wel een mensenhand die ze aanhaalt of voedt.
Wat de hanen betreft, die leven als Demon in Bali tot het onvermijdelijke gevecht ze tot verliezer heeft gemaakt. Want dan is hun
leven niet veel meer waard dan de soepkip die deze Baliër vasthoudt.