BIJ DE VOORPLAAT
LIEVE KOLONIALE
juwelier óbedrijl
't Carillon
Het kindje op de schoot van de moeder is nu 70 jaar en de foto drukten we af
van een glasplaat-negatief, vuil en gebroken. Deze gave beeltenis kwam op het
papier tevoorschijn, een plaat waar je niet op uitgekeken raakt, omdat elk detail
in harmonie is met de herinnering aan de tijd waarin deze foto gemaakt werd.
De vrouw kijkt langs u heen, naar de man die haar fotografeerde. Haar ogen,
die glimlach vertellen van een geheim tussen haar en hem, waar niemand ooit
iets van zal horen. Verbondenheid tussen twee mensen was in die tijd een
geheim voor het leven. Er werd zo weinig gezegd, zoveel gedacht. Er waren
toen geen persfotografen, publiciteitsmensen die je recht in de camara lieten
kijken, knoopjes los lieten maken en je vertelden hoe je sexy moest kijken,
staan, liggen. Voor die tijd is deze vrouw op onze voorplaat gespaard gebleven,
zo beeldschoon als ze nu voor ons is, zo beeldschoon was ze toen voor haar
man alleen. In die hooggesloten, eenvoudige kabaja, de blote voeten in huis
slofjes, het haar vanwege de warmte hoog opgestoken in een "kondé perdom",
met het jongste kind op schoot, was ze alles, wat ze voor hem zijn wilde, en
geven kon. Niets meer, niets minder. Geen gewaad van kant en zijde, geen
prachtig kapsel en juwelen, niets zou haar toch anders kunnen doen zijn. Vrouw
van een jong BB-ambtenaar, ergens in Sumatra. Mensen met een taak en
idealen. Een koloniaal en een lieve koloniale uit een tijd die met hen voorbijging
en waarover later niet meer gesproken mocht worden.
Tel. 070 - 45 11 45
Thomsonlaan 108
Den Haag
Fabrikant van alle
Indische sieraden in 22
en 24 karaats goud.
Markiesringen
Zware halskettingen
Schakelarmbanden
Slangenarmbanden
Slangenringen
Krintjing armbanden
Briljanten ringen
Briljanten oorknoppen
Kabaja Spelden
Trouwringen
Sebelah rotan armbanden
DOOR ONS FIJNE HANDWERK
BRENGEN WIJ DE MOOISTE
COLLECTIE VAN NEDERLAND.
Wanneer het precies begonnen is, ik
dacht na de "Stille Kracht" op de te
levisie. Ineens begon die te komen,
de belangstelling voor "het oude In-
dië". Wat de Koninklijke Bibliotheek,
musea, instituten en andere vergaar
bakken van prachtige literatuur en
cultuur over en uit de oude Neder
landse koloniën, niet konden bereiken
in honderd jaar, kreeg Pleuni Touw
voor elkaar met twee ordinaire naakt
scènes. De ont-dekking van Leonie
Odijk werd de ontdekking van onze
koloniale historie bij vele Nederlandse
buiskijkers. Dat Indië, daar gebeurden
toch wel vreemde dingen binnens- en
buitenshuis!
Toen Max Havelaar driftig te paard
kwam aandraven en men 3V2 uur lang
ook nog Indië's prachtige natuur in
kleur kon aanschouwen, ja toen was
de tijd rijp om wat dieper in te gaan
op die oude geschiedenis van slaven
drijvers en uitbuiters. De uitgevers
konden het niet bijbenen, Couperus en
Multatuli werden bestsellers en op
eens was er eindelijk ook een markt
voor "tempo doeloe" boeken.
Kort achter elkaar verschenen een
serie fotoboeken over grote steden:
Soerabaja, Semarang, Batavia en Soe-
kaboemi terwijl een opmerkelijk groot
aantal verhalen over de bezettingstijd
"los" kwamen. "Men kan er nu ein
delijk over schrijven omdat men er
afstand van kan nemen," heette het.
Een aperte leugen, want er is altijd
wèl geschreven, alleen geen uitgever
wilde het risico lopen van "niet lakoe".
Het koloniaal "besmette" verleden -
zoals dat hier in de volksmond ge
noemd wordt - heeft velen monddood
gemaakt. Niet helemaal, want in Tong
Tong kon men alles kwijt. In 20 jaar is
in dit tijdschrift meer aan geschiede
nis, sociale wetenschap en menselijke
ervaringen opgetekend dan alle uit
gevers in Nederland te boek hadden
kunnen stellen. Want men kan nu wel
veroordelen en doodzwijgen, het blij
ven 350 jaren Nederlandse geschiede
nis en die kan men met man en muis
niet zomaar in de gracht laten ver
dwijnen, omdat dat politiek beter uit
komt!' Het was hierom dat Tjalie uit
eindelijk besloot een eigen uitgeverij
te beginnen waarbij wij ons niet hoef
den te storen aan vooroordelen en
onbegrip. Dat zo'n zaak gedoemd is
klein te blijven en klein te sterven
staat als een paal boven water.
Lin Scholte's spontaan koloniaal ge
schreven Bibi Koetis dat zelfs in een
Vara programma een goede publici
teit kreeg wees op een keerpunt en
wat meer tolerantie t.a.v. andere niet
zulke literaire fenomenen, die eenmaal
als Indië-deskundigen gedoodverfd
waren, ongeacht de blunders.
Zomaar ineens mocht en kon er ge
schreven worden over vroeger. Met
"Zo was Indië", draaide Joop van den
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 21e JAARG. No. 14
Opgericht en geleid door
TJALIE ROBINSON (1911 - 1974)
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 - 54 55 00/54 55 01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Ducelle
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: J. H. Ritman, L. Ducelle.
Eindredactie en opmaak:
Ch. J. A. Manders, L. M. Boon.
Vaste medewerkers: Dr. H. J. de Graaf, Rogier,
Poirrié, Mevr. Marsman, G. H. Bartman.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand.
Prijs per nummer f 2,35. Abt. Nederl. (en E.E.G -
landen behalve Engeland) kwart, f 11,50; halfj.
f 23,jaar f 46,Abt. Europa: jaar f 46,
Buiten Europa: jaar f 54,
LUCHTPOST:
Abt. (per jaar en per luchtpost): Australië en
Nw. Zeeland f 94,Indonesië f 78,Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 78,Canada en Ver. Staten
f 66,Maleisië, Singapore en India f 78.
Suriname en Antillen f 66,
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
Directie en redactie behouden zich het recht voor
om grondige redenen aanvragen voor abonnemen
ten te weigeren, of deze te beeindigen. Hierover
zal de betrokkene altijd van te voren in kennis
worden gesteld.
De redactie behoudt zich het recht voor copy te
weigeren dan wel te bekorten of te wijzigen met
toestemming van de inzender. Over genomen be
slissingen zal niet in details worden gecorrespon
deerd.
Het correspondentie- en betalingsadres voor Ame
rika is Mrs. R. Cohen-Top, 13740 Avion Drive, La
Mirada, California 90638.
2
