(VIII)
ETENS- EN WETENSWAARDIGHEDEN (II]
Indonesisch leren van Tante Koes
INDONESIA LUDIEK
BAREND
Af en toe lees je aardige dingen, b.v.
dit in de reisgids van de N.R.V. Holi
day 1977, waarin op pagina 133 een
trip beschreven wordt op het eiland
Bali. Ik citeer: "14e dag. De gehele
dag wordt aan een excursie per auto
car besteed. Eerst bezoeken we een
dorpje waar de Barend en Kris-Dans
wordt uitgevoerd. Daarna Celuk waar
goud en zilver te koop is." Einde ci
taat. Je vraagt je wel af wat de Barend-
Dans zou kunnen zijn. Misschien uit
gevoerd door Sonja Barend samen
met Barend Servet? Ik denk dat hier
sprake is van een (gekke) drukfout en
Barend ten rechte moet zijn BARONGl
Djas toetoep
Zondagavond 6 februari j.l. zagen we
op de buis het verhaal Marion uit de
verhalenbundel BLOEMEN VOOR NIP
PON. Het in-trieste stuk speelt gedu
rende de Japanse bezetting van het
voormalig Nederlands-lndië. Er wordt
af en toe stevig in gescholden. "Blan
da boesoek! Soendel!" Er is geen
woord Spaans bij! Maar bij al die vre
selijke triestheid hebben we toch een
keer moeten lachen. Op een gegeven
ogenblik trok een of andere toean zijn
toetoepjas uit en ik geef U te raden
wat hij daaronder droeg. Niet de ge
bruikelijke badjokaos, maar tot onze
verbijstering een keurig overhemd met
lange mouwen, slanke kraagpunten en
nota bene een stropdas! Wat zal die
knaap het warm gehad hebben. Ik
weet nu het vroeger altijd fout gedaan
te hebben. Je bent echter nooit te oud
om wat te leren en ons kijkgeld is
goed besteed!
Indonesisch fruit
Ene miss Judith Peters, waarschijnlijk
een Australische heeft het in Garuda
Magazine, Volume, 4 november 16,
1975 over Indonesisch fruit en ze be
gint met de salak. Hiervan zegt ze:
"De salak is "surprisingly juicy", d.i.
verrassend sappig! Heeft u wel eens
een verrassend sappige salak gege
ten? Zo een waarvan het sap langs je
kin druipt? Of was 't: Ketjoet, kesere-
ten en bovenal sepet. Ik zou tegen
miss Judith Peters willen zeggen: Ju
dith, meisje, "Make it now a Tittle.
Mango (Mangga)
Maar miss Judith heeft nog meer grap
jes voor ons in petto. Dit is nou de
mango (mangga). Volgens onze Judith:
"Best eaten by slicing it length-wise
and scooping the pulp. It tastes a little
like a sweet potato". De vrucht kan
dus volgens de miss het best gegeten
worden: in de lengte doorsnijden en
het vruchtvlees er met een lepel uit
scheppen. (scooping). Uitlepelen. Dat
is inderdaad een methode. Vroeger als
kind sneden we vierkantjes in het
vruchtvlees of knepen net zo lang in
een mangga tot het binnenste zacht
geworden was. Vervolgens prikten we
er een gaatje in en zogen de vrucht
uit. Maar de normale manier waarop
een mangga door de Indonesiër (en
dat is doorslaggevend) wordt gegeten
is: in de linkerhand houden, met de
rechterhand schillen; vervolgens het
vruchtvlees wegsnijden en opeten.
Nooit wordt er een lepel bij gebruikt.
En dat een mangga naar een sweet
potato, d.i. ketela rambat zou smaken
lijkt mij een sterk verhaal en volko
men bezijden de waarheid. Gelooft U
het?
Ik heb het idee, dat Indonesia zo lang
zamerhand een vreemd land is ge
worden: "In de koele schaduw van
hemelhoge kokosstruiken, waaruit rij
kelijk de kokosmelk vloeit en banane-
palmen vol trossen pindanoten dansen
schone nimfen de Barend-dans. Stoere
mannen dragen onder de hooggeslo
ten toetoepjas geen badjoe kaos, maar
een Arrow-shirt met lange mouwen en
(lees verder volgende pagina)
NAAR DE TOKO (met de bromfiets) KE TOKO. (naik sepeda motor)
Breng mij naar Tunjungan, Bas.
Kan niet, ik heb morgen repetitie.
Ik zal het niet lang maken. Alleen
maar een cadeau kopen voor
Darmi. Ze gaat immers trouwen.
Koop dan sokken voor mij.
Vooruit dan maar. Kom laat ons
gaan. Het is al zeven uur. Over
een uur zijn alle toko's gesloten.
Welke toko Rien?
Toko Europa. Daar zijn veel
mooie huishoudelijke artikelen.
Welke zal ik nemen, Bas? Deze
koekjes-trommel of dat stel voor
koffie, thee en suiker?
Wat je wilt.
Deze koekjes-trommel dan maar.
Mooi, hè Bas?
Gaat wel. Kom, laten we sokken
kopen.
Goede hemel! Waarom draag je
in dit warme land toch wollen
sokken?
Stijl toch!
Ach, je bent niet goed wijs. (tot
de verkoopster) - Hoeveel is het,
dik?
Zeshonderd, kak.
Duur ook nog. Kan het niet min
der?
Goed dan. Vijfhonderd vijftig,
niet minder.
Wil je asinan, Bas?
Natuurlijk.
(tegen de verkoper) - Dik, een
halve kilo zoute salak. Een kwart
kilo zoute kedondong. Twee ons
geconfijte tjermeeHoeveel is
het allemaal?
Negen honderd.
Hier Bas, stop het in de tas.
Kom, naar huis.
Mag ik vijf en twintig rupiah
parkeergeld, Rien?
Antarkan saya ke Tunjungan,
Bas.
Nggak bisa, besok ada ulangan.
Nggak lama lama kok. Hanya
beli kado buat Darmi. Kan .dia
mau menikah.
Belikan kaos kaki, ya?
lya deh. Ayo berangkat. Ini
sudah jam tujuh. Satu jam lagi
semua toko toko tutup.
- Toko yang mana Rien?
- Toko Eropah. Disana ada banyak
alat alat rumah tangga yang
bagus bagus.
- Saya ambil yang mana, ya Bas?
Tempat kué ini atau tempat kopi,
teh, gula itu.
- Sesukamulah!
- Tempat kué ini saja deh. Bagus
ya Bas?
- Lumayan. Ayo, beli kaos kaki.
- Astaga! Kenapa di negri yang
panas begini kamu pakai kaos
kaki dari wool?
- Stiel dong!
- Akh, kamu ini nggak bèrès. (ke-
pada si penjual) Berapa dik?
- Anem ratus, kak.
- Mahal lagi. Tidak bisa kurang?
- Bolehlah. Lima ratus lima puluh,
pas.
- Mau asinan, Bas?
- Tentu dong!
- (kepada si penjual) - Dik,
asinan salak setengah kilo.
Asinan kedondong seperempat
kilo. Manisan cermee dua ons.
Berapa semuanya?
- Sembilan ratus.
- Nih Bas, masukkan di tas. Ayo
pulang.
- Minta uang parkir dua puluh
lima rupiah, Rien.
10