"TJIDENG ZWART OP WIT"
BOEKBESPREKING
BESTELBON
(Vervolg: "Het recht van de zwakken")
alledaags gezegde, waarvan we de be
tekenis nooit genoeg beseffen: "te
gek om los te lopen". Aan de andere
kant ook weer, het is bewezen dat er
meer gekken loslopen dan vastzitten.
En zo waarde geergerden, blijft er
toch wel wat te lachen over.
Toch is, na wat ons nu is overkomen
(en wat ons in de toekomst ook wel
niet bespaard zal blijven) wel een o-
verdenking waard.
Wij vergeten eigenlijk steeds dat in
deze moderne maatschappij de gren
zen van fatsoen, eerlijkheid, weder
zijds respect, allang verlegd zijn, zo
niet geheel opgeheven. De enige grens
blijft de rand van de kloof die men
generatiekloof noemt, maar die in wer
kelijkheid een mentaliteitsravijn is, die
met de dag breder en dieper wordt en
nauwelijks meer te overbruggen valt.
Het valt niet te aanvaarden dat oud
zijn synoniem staat voor seniel en
debiel (als met Paques hoort), maar
dat er juist van de "afgetakelden" ver
wacht wordt een stevige brug te bou
wen over die kloof.
Erger dan de controverse tussen de
generaties blijft wel de steeds groter
wordende behoefte bij mensen elkaar
ongeacht leeftijd, huidskleur, positie,
te benadelen of voor de leeuwen te
gooien. Hoe kan het bestaan dat men,
zonder enige aanleiding eerzame
burgers zwart maakt, dingen in
de mond legt die nooit gezegd
zijn. Hoe kan het bestaan dat je
in obscene blaadjes te kijk staat en
er een kort geding voor nodig is, om
je fatsoen te verdedigen? Men kan u
iedere dag naam, have en goed af
handig maken en u zult dure proces
sen moeten voeren om uw goede naam
te zuiveren en uw rechtmatig bezit
terug te winnen. Slaat u de krant er
dagelijks maar op na. Pagina na pa
gina moord en doodslag. En geeste
lijke moord en doodslag. Wie in Ne
derland het nog waagt op te komen
voor fatsoen, durft op een standpunt
te staan, kan er zeker van zijn in stuk
ken gehakt te worden. Of in een tele
visie programma, in krant of periodiek.
Weet wat u leest, weet wat u hoort,
weet wat u gelooft! Bedenkt u altijd
dat uw wel en wee afhankelijk is van
de mentaliteit van de journalist en
daarna van een goede advokaat. We
leven in een tijd waar het onmogelijke,
mogelijk is en het mogelijke onmoge
lijk wordt gemaakt. Veel ménsen kun
nen daar niet tegen. Het zijn vaak
ouderen wier zwakheid is dat: zij af
geschrikt worden door hardheid en
onbeschaafdheid. Zij behoren in deze
tijd tot de zwakken, zijn groot in aan
tal, maar ze hebben weinig in te bren
gen. De brutalen hebben niet de halve
wereld, zij hebben de hele, omdat
de bescheidenen bevreesd zijn hun
aandeel op te eisen of te verdedigen.
Het enige recht dat de zwakke blijft
is zijn innerlijke onaantastbaarheid,
een vlucht naar de onbereikbaarheid.
Ik weet mensen die geen krant, geen
radio, geen tv willen hebben omdat ze
niets willen horen. De leugen gaat hen
op deze manier voorbij, helaas de
waarheid ook. Ik geloof niet dat het
goed is te leven in een vacuum. We
zijn deel van een maatschappij, hoe
verdorven ook. Het blijft altijd nog
de moeite waard om iedere dag weer
leugens van waarheid te leren schei
den en dankbaar te zijn dat we weer
door de mazen van het net gegleden
zijn. Het onderkennen van onrecht
is misschien het enige recht dat de
zwakke overblijft. Laten we dat - en
niet altijd stilzwijgend - in ere houden.
L.D.
DE DANS IN DE PACIFIC
"In den beginne was de dans" - aldus
parafraseerde de befaamde Franse
danser Serge Lifar het bekende bijbel
woord. Inderdaad, de dans is zo oud
als de mensheid. Hij is de manifesta
tie van de eerste confrontatie van de
ontwakende mens met de zichtbare en
onzichtbare wereld. In het Westen
hebben oude dansvormen zich langs
eigen patronen ontwikkeld tot het mo
derne ballet, maar in dat deel van de
wereld waar min of meer primitieve
cultuurtradities zich hebben gehand
haafd zijn de oude vormen, ook al
hebben zij hun zin goeddeels verloren
nog altijd aanwezig, om het even nu
of zij 'n al dan niet magisch karakter
dragen. Het is niet alleen van belang
voor de kennis van een ver verleden
na te gaan, of er verwantschap be
staat tussen de ceremoniële dans in
een groot gebied als de Pacific, maar
evenzeer voor de beantwoording van
de vraag of er verbindingen zijn ge
weest tussen die verscheidene cul
tuurvormen. De antropoloog W. A.
Poort heeft nu onder de titel "The
dance in the Pacific" bij de uitgever
Van der Lee Press te Katwijk een
studie het licht doen zien waarin hij
aannemelijk maakt dat er belangrijke
punten van overeenkomst te vinden
zijn in de traditionele dansen van Po-
lynesië, Micronesië en Indonesië, zij
het dat op Java en Bali de dans een
eigen weg is gaan volgen in de loop
der eeuwen. Deze studie van de ont
wikkeling van de eerste uitingsvorm
van de primitieve mens van diepe en
hevige emoties van persoonlijke of
collectieve aard is niet alleen voor
wetenschappelijke onderzoekers van
belang, maar ook voor hen die gein-
teresseerd zijn in dat merkwaardige
cultuurpatroon dat men de dans noemt
JHR"
Binnenkort verschijnt
een in 1944 ontstaan bundeltje humoristisch getinte versjes en teke
ningen over het leven in de vrouwenkampen, door I. Tuckermann en
G.K.M. de Ruyter de Wildt.
Voorintekenprijs f 7,50; inclusief porto f 9,
tot maand na verschijning. Daarna 9,50; inclusief porto 11,
Schriftelijk of per giro gedane bestellingen kunnen worden afgehaald
bij de volgende adressen:
Mevr. G. K. M. Gerretsen-de Ruyter de Wildt, Wassenaarse weg 221,
Den Haag, postgiro 15.22.996.
Museum voor het Onderwijs, Hemsterhuisstraat 2 E, Den Haag
Boekhandel Tong Tong, Prins Mauritslaan 36, Den Haag.
Naam:
Adres:
Reserveer/stuur mij ex. Tjideng zwart op wit
Ik betaal per giro/bank/kas
(doorhalen wat niet van toepassing is)
Centraal informatieadres: P. M. Adriaanse, Cronenburg 134, Amsterdam
tel. 020-42 92 03. Na 18.00 uur 020-71 46 59.
4
