VOETSTAPPEN IN 'N ANDERE WERELD
"STEENEN WERPEN"
-vrn
i
TONG-TONG
INDO - STICKER
(rood-wit-blauw)
V_
BIKKELS - BIKKELS - BIKKELS
...v.l.l.l
Over het altijd opnieuw interessante
"steenen werpen", lezen wij in de
Preangerbode het volgende:
Nu van verschillende zijde o.a. door
het werk van Couperus en de artike
len in de Javabode van Papageno,
deze zaak in den laatste tijd weder is
opgerakeld, zullen onze lezers zeker
gaarne willen weten hoe die zich des
tijds - in het jaar 1831 - eigenlijk heeft
toegedragen. Wij zijn in de gelukkige
gelegenheid hen een afschrift van het
oorspronkelijk geheim rapport omtrent
dit steenen werpen, gericht aan den
toenmaligen gouverneur generaal ter
lezing aan te bieden, hetwelk wij hier
onder laten volgen:
In opvolging der mij door Uwe Exellen-
tie gegevene mondelingsche bevelen
heb ik de eer Uwe Excellentie onder
volgend aan te bieden een kort ver
slag omtrent het werpen van steenen
ten mijnen huize in de hoofdnegorij
Sumedang, zonder dat men konde zien
waarvandaan de steenen kwamen.
Op den 4den Februari 1831, zijnde de
eerste dag der javaansche maand
Poeassa, van eene gedane inspectie
naar huis keerende, ontwaarde ik op
eenigen afstand van mijn huis, dat
hetzelve door een groot getal men-
schen omgeven was; niet kunnende
begrijpen wat zulks beteekende, ver
haalde mij mijne vrouw tehuis geko
men zijnde, dat er in de binnengalerij
en de binnenkamers van het huis
steenen vielen, zonder dat men konde
ontwaren waar vandaan dezelve kwa
men; zulks hoorende werd ik eenigs-
zins vergramd zeggende, dat een
mensch met gezonde oogen toch wel
zien konde door wien de steenen wor
den geworpen, en tot dat einde plaat
ste ik mij in het midden in de binnen
galerij alwaar het grootste gedeelte
der steenen vielen.
Ik overtuigde mij echter zeer schielijk,
dat zulks niet door menschenhanden
konde geschieden, omdat de steenen
somtijds digt voor mijne voeten per
pendiculair naar beneden vielen zon
der zich veel te bewegen en zonder
dat iemand in de nabijheid was.
Ik onderzocht toen de planken der
zoldering één voor één en bevond dat
dezelve alle vast en zonder de gering
ste tusschenruimte van elkander lagen.
Hierop liet ik al de menschen zoowel
in als bij het huis wonende op eene
vrije plaats voor het huis verzamelen
en door eenige politie-dienaren be
waken, begaf mij vervolgens na be-
voren al de luiken en deuren behoor
lijk gesloten te hebben alleen verge
zeld door mijne vrouw binnenshuis,
maar toen was het nog veel erger en
er kwamen steenen van alle kanten
aanvliegen, zoodat ik spoedig genood
zaakt werd om de deuren en luiken
weder te openen en hiermede hield
het gedurende zestien dagen tijds ge
stadig aan, zoodat op een dag wel
duizend steenen vielen en waaronder
er steenen waren van negen pond
zwaar.
Hierbij moet ik niet vergeten te zeg
gen dat mijn huis een plankenhuis is,
gebouwd van droog Jatiehout, zijnde
de vensters voorzien met p.m. twee
duim van elkander verwijderde houten
traliën, alsmede dat het meestal met
werpen begon te 5 uren 's ochtends,
terwijl het daarmede continueerde tot
11 uren 's nachts.
De bijzonderheid dat de steenen
meestal in de nabijheid van een elf
jarig inlands meisje vielen, ja dat kind
zelfs schenen te vervolgen, ga ik met
stilzwijgen voorbij, omdat zulks min
der tot de zaak behoort en ook dit
verslag te breedvoerig zoude maken.
Tot bevestiging van het bovenstaande
laat ik hieronder volgen eenige namen
der geloofwaardigste personen, die het
bovengemeld geval of altoos of pe
riodiek, hebben bijgewoond en welke
ik niet betwijfelde dit, zulks geeischt
wordende, met eene eed zullen willen
bevestigen als: Michiels, luit.-kolonel
taide de camp; Ermantigen, oud-in
specteur der koffiecultuur; Dornseiff,
herbergier te Sumedang, Bom, mees
terknecht metselaar; Adipattie Soeria
Laga oud-regent; Soeria di Laga Toe-
menggoeng, tegenwoordig regent van
Sumedang, de hoofddjaksa en twee
hoofd-penghoeloes alsmede onder
scheidene districtshoofden.
Batavia, den 2 Mei 1834
Assistent-Resident te Tasikmalaja
Pr. Regentschappen.
Al Uw stencilwerk vlot en voordelig verzorgd door
Prins Mauritslaan 36, Den Haag, telefoon 070 - 54 55 00 54 55 01
In "De Echo" van oktober 1901 trof
fen wij een verslag aan over een
geval van stenen werpen dat in 1831
te Soemedang had plaatsgehad.
Door "De stille kracht" van Coupe
rus was het onderwerp goena goena
en alles wat daarmee samenhangt
weer sterk in de belangstelling ge
komen, zoals uit het stukje in "De
Echo" blijkt. Wij drukken het hier
naast af.
INDO
VAM HUIS UIT (AL ZOÓÓ LANG)
voor alle eigenaren, eigenares
sen, berijders en berijdsters
van auto, bromfiets, autoped,
stoomwals, locomotief, zeilboot,
stoomboot of andere denkbare
roerende goederen
die INDO zijn, zich INDO voelen
en daar blij om zijn
Uitgegeven t.g.v. 20 jarig be
staan van Tijdschrift Tong-Tong.
Per stuk 1,porto 55 cent.
Tot 4 stuks porto hetzelfde
TOKO TONG-TONG
Voor jonge, lenige of oude, stramme
vingers een gezond tijdverdrijf I
Toko Tong-Tong heeft ze: 6 bikkels
plus bal 5,inclusief porto f 6,20
14
