Foto boven: de kinderen Schenck de Jong op de rug van de stenen
koe uit de Hindoe-tijd op het grasveld voor het huis. Rechts: De
residentswoning te Magelang, waar de gevangenneming van Pg.
Diponegoro plaats had.
DIPONEGORO
Het artikel in Tong Tong no. 8 van 18-
11-76 "De Goewa Setiang" van Dr.
H. J. de Graaf heb ik met veel interes
se gelezen. De Goewa Setiang ken ik
niet, maar wel kan ik u meedelen dat
Pg. Dipanegara nog steeds geeerd
wordt.
In het begin van de twintiger jaren
was mijn vader Resident van Kedoe.
Wij woonden toen in Magelang, in het
residentshuis met de prachtige tuin,
met vanuit de voorgalerij een uitzicht
op de Soembing en de Sindoro en de
vallei waar de Progo stroomt; vanuit
de achtergalerij konden wij de Merapi
en de Merbaboe zien. In dat huis werd
Pg. Diponegoro gevangen genomen
door generaal De Koek in februari
1830. Dat was in de ontvangkamer, die
rechts op de voorgalerij uitkomt als
u voor het huis staat. Gedurende ons
verblijf in Magelang is er geen "ma-
lam djoemahat" voorbij gegaan of
onze oudste huisjongen plaatste in
die kamer, waar de gevangenneming
plaats had, een potje wierook en een
schaaltje bloemen, na rondgang door
het hele huis, en er werd dan ge
beden.
Mijn moeder, die op de hoogte was
van dat historisch gebeuren, zorgde
er nauwkeurig voor, dat die ontvang
kamer, waar ook de piano stond, niet
door een van ons gebruikt werd en
wij mochten dan ook niet piano stu
deren op die dag.
Toen ik in 1975 met de C.A.S.-reünis
ten (oud-leerlingen van de Carpentier
Alting Stichting te Batavia) op reis
was op Java, reden wij met de bus,
komende van de Boroboedoer, natuur
lijk ook naar Magelang, naar het voor
malige residentshuis, waarnaast vroe
ger het Instituut van Pa van der Steur
stond, alleen al voor het prachtige
Resident J. R. Schenck de Jong, die
mijn reisgenoten stond te wachten om
naar Yogyakarta terug te gaan. Ik zag
nog dat er in de kamer een groot
houten bureau stond en een boeken
kast.
Behalve dat zijn beeld op een ge
vleugeld paard op het Merdekaplein
in Jakarta staat, wordt er dus nog
steeds gebeden voor Pg. Diponegoro
op de historische plaats in de ont
vangstkamer in het vroegere residents
huis in Magelang.
MEVR. H. SCHENCK DE JONG
ETENSWAARDIGHEDEN
in het begin van de 20-er jaren aan het
hoofd stond van het gewest Kedoe.
park en het mooie uitzicht. Helaas
waren de mooie kenarielaan en de
meeste bomen, zoals de nootmuskaat-
(pala) en advocaatbomen verdwenen,
evenals het grote Boedhabeeld mid
den op het grasveld en de andere
Hindoebeelden.
Ik ging de voorgalerij van het zeer
verlaten uitziende huis binnen en zag
op de muur van de ontvangkamer een
ingemetselde steen, waarop de gevan
genneming van Pg. Diponegoro en het
jaar 1830 was uitgehouwen. Op de an
dere muur van de kamer hing naast
de toegangsdeur, die openstond, een
groot schilderij van Pg. Diponegoro
met witte tulband op een wit steige
rend paard (voor mij een bekende af
beelding, maar ik weet niet waar ik
dat schilderij eerder heb gezien).
Het was al laat in de middag en toe
vallig juist weer malam Djoemahat.
Voor de toegangsdeur stonden ver
schillende paren schoenen en sanda
len en in de kamer hoorde ik biddende
stemmen.
Toen ik daar een ogenblik in gedach
ten stond, kwam er een Indonesische
dame door de deur naar buiten. Zij
sprak mij aan en ik vertelde haar van
vroeger. Zij bleek vloeiend Neder
lands te spreken, (ze was van een
oudere generatie) en vroeg of ik niet
even binnen wilde komen in het ver
trek. Ik zei dat ik niet wilde storen en
dat het al zo laat was; dat de bus met
Zelfs de beste kenner kan niet alles
van Indonesië weten. Als GHB zegt
(Tong-Tong no 15 blz. 10) dat salaks
ketjoet, kesereten en vooral sepet zijn,
dan heeft hij gelijk voor wat Java be
treft, maar dan heeft hij toch zeker
nooit de salaks van Sibetan (op Bali
.tussen Karangasem en Selat) gegeten.
Er zijn tweë soorten, de kleine met
een donkere dunne schil en de grote
lichtbruine met een dikke schil, bei
de erg zoet en heel lekker.
En dan de mangga's. Die heb ik op
diverse plaatsen op verschillende ma
nieren zien behandelen. In Mexico
hebben ze er speciale vorkjes voor
met drie tanden, waarvan 2 kort en
de middelste erg lang (4 a 5 cm).
Daarop wordt de mangga in de lengte
vastgeprikt en verder op de gebruike
lijke manier geschild.
En ik heb ook wel eens gezien dat
mangga's rondom over de breedte tot
op de pit werden doorgesneden, waar
na de twee helften werden beetgepakt
en in tegengestelde richting gedraaid,
waardoor ze van de pit loskwamen
(lukt niet altijd). Elke helft kan dan
worden uitgelepeld.
Maar ik geef toe, de Indonesische
methode is de beste, vooral als mijn
vrouw de operatie uitvoert, de mang
ga in stukjes snijdt, die in de frigidaire
laat afkoelen en opdient, zodat ik ze
alleen maar van m'n bord hoef op te
prikken.
Maar daarvoor ben ik dan ook een
erg verwende man!
G. A. SCHOTEL
