S. TERWEIJ
"Als men het aantal mensen dat van Kolff
leeft, de vrouwen en kinderen incluis, on
der cijfers kon brengen, dan zou het voor
een ieder duidelijk worden, welk een grote
verantwoordelijkheid rust op de beheerders
van deze zaak. Dat mijn opvolgers dit
steeds indachtig zullen zijn, dat zij steeds
aan de bloei der firma zullen bevorderen
en de goede naam, die de firma G. Kolff
en Co sedert meer dan een halve eeuw
bezit, steeds innig zullen handhaven." Deze
woorden van de scheidende D. A. Hooyer,
een van de vele belangrijke deelgenoten in
het Kolff bedrijf in 1908 uitgesproken, zijn
voor de drie Terweijs, vader en zoons het
E. J. TERWEIJ
werkpatroon geweest voor de volgende
halve eeuw.
Hun energie, ondernemingslust, maar bo
venal het verlangen naar verbetering en
vernieuwing, zonder het belang van de
menselijke relaties over het hoofd te zien,
maakte van Kolff een grandioos bedrijf.
Er kwamen vestigingen in alle grote steden
op Java. Kleine, niet zo rendabele bedrij
ven werden aangekocht en werden nieuw
leven ingeblazen. Kolff werd een begrip
voor elk lezend mens. Het eerste grote
boekwerk dat van de Landsdrukkerij naar
Kolff overging was Kleians adresboek. Kolff
zorgde voor verbetering van de druk van
W. S. TERWEIJ
telefoongidsen. Boeken, kaarten, kalenders,
tijdschriften, een onmetelijk terrein dat met
vakmanschap, enthousiasme en intégriteit
werd bewerkt.
Na de dood van zijn vader nam E. J. Ter-
weij een groot deel van de taken over.
Het naoorlogse herstel van het bedrijf, het
snelle aanpassen aan veranderde omstan
digheden, getuigde van juist beleid, ver
trouwen bij de werknemers, ongeacht na
tionaliteit. De personeelsvoorzieningen zijn,
ook voor het inheemse personeel uitste
kend geweest. Zijn jongere broer W. S.
Terweij herstelde oude relaties in Australië
en Amerika.
|t||||l||||||||||||l||llll|lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllflllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
sieve gouverneur-generaal Van Lim
burg Stirum was het slachtoffer van
heftige en meestal zeer grove pers-
critiek en bewoog een aantal voor de
gunst van de regering niet ongevoeli
ge ondernemers tot de vorming van
een consortium dat het Nieuwsblad
overnam, met de bedoeling daarin
een forum te scheppen dat wat vrien
delijker en vooral redelijker zou oor
delen over het regeringsbeleid dan de
rest van de pers (met uitzondering van
de al jaren in ethische traditie geredi
geerde Locomotief). De opzet slaagde
niet. Het Nieuwsblad werd gered door
de terugkeer van Zaalberg, die al in
1916 ontslag had genomen en werd
opgevolgd door een aantal lieden van
goeden wil maar beperkte capaciteit -
althans op journalistiek gebied. Met
het vertrek van zijn voorganger her
vatte het Nieuwsblad de oude koers,
die van gematigd "liberaal" blad dat
ook de tegenstanders met de floret
en niet met de bijl tegemoettrad. Ter
weij bleef intussen ook na 1918 als
commissaris en aandeelhouder bij de
exploitatie van het Nieuwsblad betrok
ken en niet alleen als ondernemer
maar ook als raadgever en vriend van
het Nieuwsblad.
JHR
Toen in 1885 het Semarangse dagblad "Het
Indisch Vaderland" door de Indische Re
gering werd gesloten in verband met de
kritiek die de redacteur P. A. Daum op de
Regering had geoefend en als gevolg daar
van Daum werd ontslagen wendde deze
zich tot Kolff en Co. te Batavia. Op 1 dec.
1885 verscheen te Batavia het eerste num
mer van het Bataviaasch Nieuwsblad, on
der hoofdredactie van P. A. Daum, bij de
uitgevers Kolff en Co. Dit feit werd in 1935
herdacht, o.a. met een receptie in het be
faamde paviljoen van Hotel des indes.
Ofschoon na de oprichting van de Neder
lands-Indische Drukkers en Uitgevers t/m
1918 de directe band tussen Kolff en het
Nieuwsblad was gebroken bleef de belang
stelling van de toenmalige directeur van
Kolff, de heer S. Terwey voor het blad
bestaan en hij werd dan ook commissaris
van de NIDEUM. Op de foto staat de heer
Terwey links, 2e van rechts J. H. Ritman. Zij
werd genomen op de receptie in 1935.
9
