De Gouvernements marine hielp een handje lc^ AURORA TRAVEL SERVICE B.V. TONG-TONG Bij het onderhandelen met de Japanners in 1940. Kort na het uitbreken van de 2de wereldoorlog in Europa bereidden de Ver enigde Staten zich voor op alle eventualiteiten, waarbij o.a. een olie-embargo tegen Japan werd ingesteld. Japan, dat zelf geen olie kon produceren, onderging dit als een wel heel zware klap. Het wenste niets anders dan dat Ned. Indië het nu automatisch van de nodige olie zou voorzien. Om deze kwestie "even" te regelen arriveerde in september 1940 te ba- tavia Ichiro Kobayashi, minister van Handel en Industrie met een staf van 30 personen. Alsof het de gewoonste zaak van de wereld was "eiste" hij direkte besprekingen met de Gouver neur-Generaal. Minister Ichiro Kobay ashi kreeg echter een dreun op het hoofd te incasseren want de G.G. wei gerde rechtstreekse besprekingen en verwees hem naar een voor deze ge legenheid samengestelde Nederlandse delegatie onder leiding van Dr. H. J. van Mook, op dat moment gevolmach tigd minister van het Koninkrijk en directeur van Economische Zaken. Na het aanhoren van de exorbitante eisen van de Japanners werd van Mook boos, sloeg met de vuist op tafel en verwees de Japanners naar de olie-maatschappijen. De Japanse delegatie hield echter voet bij stuk en trad daarbij in tegenstel ling met het ons van Japanse winke liers en kappers zo bekende overdre ven nederig en wellevend gedrag, vrij moedig en zich tegenover Nederlands- Indië blijkbaar oppermachtig voelend zelfs brutaal op. Dit bracht de Ned.- Indische delegatie ertoe een soort af- leidingstaktiek te voeren, d.w.z. zo min mogelijk aan de onderhandelings tafel te verschijnen en zoveel mogelijk de Japanners op een zijspoor houden o.m. door het organiseren van een overvloed aan festiviteiten. Een onderdeeltje daarvan was het ma ken van een avondvaart door de baai van Batavia met Hr. Ms. "Tydeman" met zowel de complete Ned.-Indische delegatie als de complete Japanse de legatie. De "Tydeman" had nameiijk als vaartuig voor de hydrografische dienst een zeer ruime tekenkamer op het bovendek, die een goed onderko men voorstelde voor de beide hoofden van de delegaties. Restaurateur Mo lenkamp van het toendertijd bekende restaurant Capitool had de opdracht om met zijn personeel voor een royaal "natje" en "droogje" te zorgen. De "Tydeman" was voorts met bloemen versierd. Het schip geleek een varend hotel-restaurant. Om een uur of vier 's- middags werd van de kolensteiger ver trokken onder aanwijzing van loods P. van Vliet. Van Vliet bleef de verdere avond aan boord om naderhand te assisteren bij niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiini| het binnenvaren. De opdracht luidde om vóór donker weer binnen te zijn. Ver komt men dan niet met de "Tyde man", die destijds 5 a 6 mijl liep. Even buiten de kom van Tg. Priok kwam één van de Nederlandse autoriteiten aan de Gezaghebber A. Kool, naar aan leiding van een betreffend Japans ver zoek, vragen om het eiland Edam heen te varen. Hoewel een dergelijke tocht vóór het invallen van de duisternis niet haalbaar was, besloot Ggm. Kool, gezien de achtergronden van deze avondvaart, daartoe. De stemming was opperbest, er was heerlijke vrolijke muziek, wat wil je nog meer. Heel laat in de avond voer Hr. Ms. "Tydeman" de kom van Tg. Priok weer binnen en plotseling sloegen beide mo toren af. Daar dreef het fraaie res taurant in de meest letterlijke zin. Sleepboten kwamen te hulp en tegen middernacht werd in de tweede haven afgemeerd. De beide delegaties hebben nauwe lijks iets van de misère gemerkt en zo dit wel het geval was hebben zij het in de verste verte niet betreurd, want de vele bedienden van het schip en restaurant liepen constant rond met bladen vol met de heerlijkste - en 'sterkste' drankjes en borrelgarnituren. Er heerste bij de Japanners een uitge laten stemming, resulterende in dans met dijen-geklets overal en in het bijzonder in de tekenkamer. De Ne derlandse delegatie stelde zich hier tegenover zeer sober op, doch stimu leerde vermoedelijk het drankgebruik door de Japanners wel. Vele leden van de Japanse delegatie konden te middernacht niet meer zonder hulp het schip verlaten, zodat aangenomen mag worden, dat de volgende dag, dank zij het overvloedig gebruik van Neder landse "jajem" vermengd met cock tails en andere drankjes niet veel met de Japanners onderhandeld zal zijn. Het "Tydeman"-onderdeeltje van de "strategie" van de G.G. en Dr. van Mook kon als geslaagd worden be schouwd. F. C. BACKER DIRKS Informatie-bronnen: W. A. de Jongh, destijds 2de Officier aan boord van Hr. Ms. "Tydeman"; A. Kool, destijds Gezagvoerder aan boord van de "Tydeman"; en "Vaarwel tot betere tijden", door J. C. Bijkerk. Aurora Travel Service b.v. kan, als Indonesië-specialist bij uitstek, g uw droomreis tot werkelijkheid maken, j Ontdek de sfeer en de charme 1 van bestemmingen in het verre Oosten 1 g als de Filippijnen, Hongkong, I; India, Japan, Singapore, Sri Lanka, i Taiwan of Thailand. 1 Ook voor bestemmingen in Amerika, i Canada, Australië, of Nieuw Zeeland, kunt u bij ons terecht. 1 Aurora Travel Service b.v. staat voor j I* individuele vakantiereizen (geenj massatoerisme) zakenreizen een puur persoonlijke aanpak: wij bespreken voor u plaatsen bij die luchtvaartmaatschappij j die voor uw reis het meest in j aanmerking komt (bijv. KLM, Garuda, Qantas, Singapore Airlines, Thai Airways, Lufthansa| en Japan Airlines.) complete service (reisverzeke-1 ringen, hotelreserveringen, I visabemiddeling). j i Voor familiebezoeken retours Amsterdam-Jakarta en Medan per lijndienst vanaf 1.700, De dames Anita Hoeboer en Ans Fanggidaej en de heer J Wim Simon zullen u gaarne alle j inlichtingen verstrekken. j Kantooruren: J maandag t/m vrijdag 09.00-16.45 uurl (zaterdags 09.00-12.00 uur Clauskinderenweg 28 Amsterdam - Osdorp 1018 Tel. 020-19 93 77 19 93 96 j Iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiil is de naam voor het Indisch Tijdschrift de Uitgeverij de Boekhandel en Toko Maar NIET' voor de Pasar Malam Den Haag. Wij hebben daar to taal geen bemoeienis meer mee en het is dus verkeerd om zoals vroeger te spreken over "De Tong-Tong". Dit geeft alleen ver warring. Wilt U ons s.v.p. niet meer over pasar malam zaken bellen? Dir. Tong-Tong 18

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1977 | | pagina 18