BIJ DE VOORPLAAT
ZONLICHT OP DE SCHADUWWERELD
"Van mijn electrische boormachine, merk "Indola-electric" is een onderdeel stuk.
Het beroerde is, dat die fabriek eerst is gefuseerd, daarna opgeheven. Alleen
het hoofdkantoor in Den Haag levert nog onderdelen. Het telefoonboek geeft
alleen adressen die niet kloppen. Iemand zei: "Belt of schrijft u maar naar Tong-
Tong, die weet altijd raad. Dat doe ik bij deze. Alvast hartelijk dank voor uw
medewerking." H. F. Frederiks
De fabriek bestaat inderdaad niet meer
en de heer F. zou alleen hulp kunnen
verwachten van iemand die toevallig
net zo'n apparaat bezit, dat het om
andere redenen dan de zijne, begeven
heeft. Iets dergelijks heb ik zelf aan
de hand gehad met mijn 10 jaar oude
stofzuiger. Stekker onrepareerbaar
stuk. Door de speciale vorm, speciaal
gemaakt voor dat type stofzuiger, ner
gens meer te krijgen, fabriek bestaat
ook niet meer, of maakt dit model niet
meer. Iets anders geprobeerd, lukte
niet. Adieu stofzuiger.
We leven in 'n wegwerp-maatschappij
en men maakt van ons, tegen onze
wil in, wegwerpers. Onze industrie
stuurt doelbewust aan op snel produ
ceren, snel abandonneren. Aan doel
matig consumeren, verbruiken, wordt
niet in de eerste plaats gedacht. Dat
dit systeem prachtig werkt, is te mer
ken aan de volgestouwde grootvuil-
ophaaltrucks iedere week. Men kan nu
wel hoofdschuddend langs de bergen
huisraad op het trottoir wandelen, wat
doet u met een kapotte ijskast die ner
gens gerepareerd kan worden, een
bankstel dat aan vernieuwing van ve
ring en bekleding bijna evenveel kost
als een splinternieuw ,of een doorge
roest fornuis, dat alleen nog te redden
is door een handige "toekang patri",
maar die hier niet bestaat? Niet ieder
een is handig, of heeft een handige
echtgenoot!
En die hoop ellende zou nóg niet op
het trottoir liggen, als we ook hier on
ze trouwe, onmisbare toekang botol
hadden. De toekang rombengan (rom-
melopkoper) of toekang botol zo
als hij meestal nog genoemd wordt
(een naam misschien ontstaan uit de
tijd dat hij voornamelijk jenever en
bierflessen verzamelde) is in het da-
aelijkse leven even nuttig als de mier,
die ongewenste restanten in de natuur
opruimt. Oude kranten, boeken, blik
ken, hout- en ijzerwerk in welke staat
van verval ook, totaal versleten auto-
en fietsbanden, de meest vergane lom
pen, alles, letterlijk alles, kan hij ge
bruiken. Zonder diploma's van waren
kennis en vergunning voor dit en dat,
bepaalt hij zijn prijs. Hij voelt zich
nergens te goed voor, trouwens wij
waren toch ook nooit te goed om de
kleinste bedragen van hem te accep
teren, weliswaar na veel getawar? Ik
wil u best bekennen dat vele toekang
botols in mijn leven, mij door de laat
ste moeilijke "habis boelan"-daoen
hebben heenoeholpen. We hadden er
zelfs een spreekwoord voor: "Als de
muizen dood voor de spenkast liggen.
staat gelukkig de toekang botol op
het erf."
Daarentegen heb ik ook vaak genoeg
nog heel wat nuttigs uit de mand van
de toekang botol gevist: een goed tijd
schrift, een slangetje voor de fiets
pomp, een katrol voor de put, je vond
vaak datgene wat je net nodig had.
En scharrelen we niet nog steeds dol
graag op "vlooien- en dievenmarkten"
rond? Staat een bezoek aan "Les Pu-
ces" in Parijs en "Petticoat Lane" in
Londen niet op de lijst van beziens
waardigheden, net als de Hobbema-
markt in Den Haag en het Waterloo-
plein in Amsterdam? Alleen kruipen
de prijzen op genoemde rombengan-
pasars al aardig op tot die van antiek
markten. Toekang rombeng heet hier
daarom ook allang geen voddenman
meer, maar "opkoper" en je moet al
blij zijn als ze geen geld toe moeten
hebben als ze je spullen hebben weg-
qehaald!
Neen, de echte opkopertjes vind je
nog alleen in Indonesië. Als mijnheer
Frederiks eens zou kunnen neuzen op
Tanah Abang (voorplaat) of Pasar Toe-
ri in Soerabaya of op een andere pa
sar in welke stad maar ook, dan komt
het onderdeel dat hij zoekt er mis
schien nog wel uit. In ieder geval be
staan daar nog bèngkèls die er wel
raad op weten. Hier niet.
Heeft u ook met zoveel genoegen ge
keken naar het laatste deel van de
IKON serie "De nieuwe ketters", op
tv? Naar die Tan Toledo Lie ergens in
Indonesië, een man met een goede
praktisch-technische kennis, maar bo
venal een gezond verstand, waardoor
hij een bedrijf heeft weten op te zet
ten dat complete apparaten, installa
ties, machine-onderdelen fabriceert uit
scrap. Afval blik, ijzer, elk soort me
taal, opgesnord en opgekocht door de
(lees verder volgende pagina)
Tambal ban. Mobil-motor, lubless. 1973.
Staat op dit mobiele bedrijfje. Tevens ver
krijgbaar nieuwe zadelovertrekken voor de
motor. Inkomsten zijn schoon, niet belast
door huur- en telefoonrekening.
Nummerplaten maken, een eenmans open-
luchtbedrijf zonder CAO. Resten zink of
blik, zwarte verf, witte verf, cijferchablones
(ook eigen maaksel) verfspuit-onder-druk
door middel van fietspomp. Allah gaf ons
twee handen, en twee voeten, boekan? Plus
de gave om op alles een akal te weten.
Itoe jang perloe
(Foto: Rogier)
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 21e JAARG. No. 20
Opgericht en geleid door
TJAL1E ROBINSON (1911 - 1974)
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 - 54 55 00/54 55 01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Duceile
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: J. H. Ritman, L. Duceile.
Eindredactie en opmaak:
Ch. J. A. Manders, L. M. Boon.
Vaste medewerkers: Dr. H. J. de Graaf, Rogier,
Poirrié, Mevr. Marsman, G. H. Bartman.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand.
Prijs per nummer 2,35. Abt. Nederl. (en E.E.G.-
landen behalve Engeland) kwart, f 12.50; halfj.
f 25.jaar f 48,50. Abt. Europa; jaar 48.50.
Buiten Europa: jaar f 56,50.
LUCHTPOST:
Abt. (per jaar en per luchtpost); Australië en
Nw. Zeeland f 96.50; Indonesië f 80,50; Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 80,50; Canada en Ver. Staten
f 68,50; Maleisië, Singapore en India f 80,50;
Suriname en Antillen f 68,50.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
Directie en redactie behouden zich het recht voor
om grondige redenen aanvragen voor abonnemen
ten te weigeren, of deze te beeindigen. Hierover
zal de betrokkene altijd van te voren in kennis
worden gesteld.
De redactie behoudt zich het recht voor copy te
weigeren dan wel te bekorten of te wijzigen met
toestemming van de inzender. Over genomen be
slissingen zal niet in details worden gecorrespon
deerd.
Het correspondentie- en betalingsadres voor Ame
rika is Mrs. R. Cohen-Top, 13740 Avion Drive, La
Mirada, California 90638.
2
