Wat gebeurde er met de "Pieternel" Als U toch een girorekening heeft '■ricé- Vaa wege den,Gottverneor-Generaal van Sederlandscli-Indië Haar eervol leven eindigde zij als "Liberty". Met de publicatie van de heer Nortier (Tong Tong no. 13 van 15 febr.) is de geschiedenis van de Indische "Engelandvaarders" ingeleid. Die publicatie in spireerde de heer Schotel tot zijn verslag van een helaas mislukte poging tot ontsnapping. Daarna konden wij in het nummer van 15 mei een helaas al te beknopte samenvatting publiceren van de befaamde reis van Cor van der Star en zijn vrienden. De "Pieternel", het jacht waarmee zij hun halsbrekende avon tuur gelukkig wisten te beëindigen blijkt nu het eigendom geweest te zijn van wéér een andere lezer van Tong Tong, de heer J. W. (Pim) van Nouhuijs te Rijswijk. Hij zond ons de volgende brief, vergezeld van de pas van de Pieternel, die wij hierbij afbeelden. Een historisch document Betaalt U ons dan per giro, niet via de Bank? Het scheelt ons enorm in de tijd, want een giro geeft meer infor matie, (adres, waarvoor de be taling) dan een Bank-afschrift waarbij we alles moeten uitplui zen. Als het U om het even is, ALSTUBLIEFT PER POSTGIRO BETALEN. ALLES. Administratie Tong-Tong Commandant V. d. Star en de zijnen moeten wel letterlijk ruim 30 dagen hebben geleefd "between the devil and the deep blue sea". Njai Loro Ki- doel moet hen met welgevallen hebben bekeken! Zij waren overigens niet met hun drieën: de vierde was een vrouw; zij heette "Pieternel". En zonder haar zouden zij nergens zijn geweest, on danks knap zeemanschap en doorzet tingsvermogen van de opvarenden. ren in dat vieze, bruine water bij die oude pakhuizen aan de Kali Besar. De eerste eigenaar van "Pieternel" in Ned. Indië, was Mr. Maclaine Pont; hij importeerde haar in 1926. Hr. Mac laine Pont was een der pioniers van de zeilsport in Batavia, en mede-op richter van de Bataviaase Jachtclub. In 1937 was "Pieternel" reeds lang uit de roulatie en bij de toen levende ge neratie in feite onbekend. Wat moest ik nu in vredesnaam met zo'n oud, eer biedwaardig schip doen? "Pieternel" was in slechte conditie, zij moest wor den herboren. De man die dit deed heette Piang Seng en de plaats waar dit moest geschieden was symbolisch, Wat is er van "Pieternel" geworden? Zij werd verkocht op de strandvonderij in Mauritius aan een chinees die er een vissersboot van wilde maken en dit is iets waarvoor "Pieternel" hoog hartig haar boegspriet zal hebben op gehaald. Zij heeft n.l. geen hulpmotor en deze is ook niet aan te brengen in verband met de vorm van haar achter steven. Zij is een z.g. spitsgatkruiser, de achtersteven loopt spits toe, ongeveer als van een canadese kano. Deze constructie maakt haar zeewaardiger bij achteroplopende golven; zij werd dan ook gemaakt voor ruw water; haar geboorteplaats was in Werder bij Bremen. Een Engelsman op Mauritius kocht de "Pieternel" van de visser; hij maakte er weer een jacht van; rustte haar uit met de zeer lange mast die bij een modern Bermuda-tuig past. Het was 1947. In vele landen heerste een vijandige stemming tegen Ned. Indië en tegen Nederland. Australië verhinderde het uitvaren van Nederlandse schepen, Egypte en India verboden de K.L.M. om over hun grondgebied te vliegen. En aldus werd de Route Rome - Mauritius - Ba tavia. Dan zag men de K.L.M.-ers aankomen met gezichten, bleek van moeheid, maar de communicatie met het moeder land zou worden gehandhaafd. En die Engelsman schreef me toen: "Ik wist alleen maar dat "three Dutchmen" van Java met de "Pieternel" waren ontsnapt; daarom heb ik het schip om gedoopt. Zij heet nu "Liberty". Ik probeer het schip altijd zo te meren dat het in het verlengde van de landingsstrip ligt. Het is het aanvliegpunt voor de K.L.M. Constellations!" (Deze brief werd indertijd afgestaan aan de Jachtclub Tan- djong-Priok. Of er van dit archief nog wat over is, is me onbekend.) Wel bezit ik nog de originele meetbrief, die nog op naam staat van de Hr. T. Teffen. "Van wege den Gouverneur- Generaal van Nederlandsch-lndiëen door het verlenen van dezen pas gerechtigd tot het voeren van de Nederland- sche vlag." Nou, daar heeft Pieternel/Liberty zich wel dubbel en dwars aan gehouden. "Pieternel" schijnt iets uit te stralen waardoor een mens wordt verleidt tot impulsieve be sluiten. Zo ook met mij. Ik kocht "Pieternel" van de Hr. Treffen,, alleen al omdat zij daar zo lag te treu- n.l. daar, waar vroeger het Kasteel van Batavia had gestaan. Op de plaats van het kasteel groeiden klapperbomen; de gracht was niet meer dan een brede sloot, geheel be groeid met waterhyacinth. Daar werd ook later "Pieternel" verborgen tijdens de oorlog. Op de loyaliteit van de In donesiërs, die aan de "Pieternel" had den gewerkt, kon worden gerekend. Tengevolge van een plotselinge over plaatsing heb ik niet lang met "Pieter- nel" kunnen varen; ik heb het schip toen uitgeleend aan de Hr. v. Paas- schen, Dir. der Landsdrukkerij. Daarna kwam de oorlog. En de fameuze tocht over de Indische Oceaan! J. W. VAN NOUHUYS I y V<t<t «Hu tv&rtvBfnt Ylt rfx.KMto. crw.lt ï*o-riwi;<: revaertijjfcen TtigtfSK&rfcwn iti Jifet X7T-X,. --itY "/>S 7 -j gemarkt; ^7. CO 5 1 anétoi gir«l<tAte Lrêtófe SmitvJ - i hfbbfitxk- ■jfbt-'.corvjyJi um is Unt HtdmytpamvK* if'u ta>w kot veteee-1»#» Juk* ritJzf'iipl fttf. Wt «KttVii van de NT(J<.-rlumic<;f;(; vfag. AHett «r»!'!iy, Ui NfT'LiTX-iiTivaie - .Tv r, U n L,vr: tas eg. «OfeJt-iaitsdica ïfttoxvizf. (}t(i vin. tut; whift matuimg te oüïym&Al en iam 'pM- óstaH bukaxkka ali <k wcu«r vau Nederiaad ca cv verdragen <ïw/ dal «ijk w/A Sm»*.**;-**», Z<vU>uii, w4<*>niw->- <-f viügw- 'fcy <io xütttMn# ld i ven jpjj ■kif, to jtuRefl, jfi Htcï or, ren (-.va. ocfetM^etcBuwtitttriitenaaf, <1ft Vlró p:»e *er)én»i> •ai, in »v»rt vaa bxi vadüeé?. ■>r„ ve liCxtfiU-JUe;-, ;K-t «J»r <-a bet üwiiaKt. nea.rwtje >xtt i» vcbrmiiJworkt üt*e<é!«» Set t> a z. s. vorortl. - na**, tea rw«rbwi tol nol;<eriaiit *ctrier*tor«ik %it. lasrtutï aai tan- te-ala ic'waö tivAt rao ïlt ot (fc* -'Wrika ii!(a vaa tfwi >yxc. out. acfceopetaseSor vis#- y/Aroti «allo» voóit>tt« felotcfcf is i:r.n i-> m» ?,ri:rn 1ct.»a«. mi c>;<-a ».--- ri,:y> r Wrt, x.anJt a« ibuv-ii feaXKtate vaiïetw 4o bfnéoeaiiKlaiba leoKtwlJaa, aic-t iaii 4a to Mot e,y löt» ïcfaifltl a: i>.(> X tóino,». wnvkeeite nsacto vos sa>»«o lot «twa X sr<»>«n«j i»-*a>o tain»:fae:ka t«-van «Je ar<tóloia ievuén btt ffehaziftiJ wont*. a1« eaJUJeachararoarlutK tti viMttotxaxtmt, xtMtt ItJer w>i#»eJ<»fc: .- y.y.y -Ja niHen, dia ffrxfo. vaa «Sjjuiiwir, - Se n-otKiplaai» tan ceo. rig-oijaar. 'V V «c k>X üélïif' «i Hei féfcü-aar iü X~ afafctb TtUtf. etaroJptamo ut t»ei>4'.«d&3S3i»e re» «lont er&sienoJir ilie (ion iatA rer)e«n, tevo p kl> amsi^cr'di-tie; tan aoaviaeoJiereteartMlg a» ari, }YZj jaaito art, 1<i> 4oj Z, A. 3. Oxfoasetitft.T^.af' De zeepas van de "Pieternel". 29

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1977 | | pagina 29