^üenuó van (2awancf
Indische Legpuzzles
(Foto: Rogier)
Begin vijftiger jaren, de toptijd van de Britse film, zag ik in zo'n Amsterdams
kunstfilm-theatertje de surrealistische film "The Pleasure Garden". Een fantas
tische film en ik herinner me dat ik me nog wekenlang verbaasde hoe de makers
zoveel onmogelijk bij elkaar passende mensen, dingen en situaties in zo'n fraai
en bizar geheel hadden weten te stoppen. En toch nog een zekere éénheid
wisten te houden.
25 Jaar later springt de film plotseling
in mijn gedachten terug als ik op één
van mijn tochten- door Jakarta zélf ook
in zo'n Pleasure Garden sta. Ik wist
gewoon niet wat ik zag! Een open
luchtmuseum of een droom op klaar
lichte dag? Leonardo da Vinei enPi-
casso, realistisch en abstract, Oosters
en Westers,- droom en werkelijkheid,
goed en slecht als een soort surrea
listische fata morgana bij elkaar. De
Venus van Milo en Manneken Pis en
Gatot Katja en de adelaar van Yankee
Doodle en de gans van Niels Holger-
son en alle dieren die maar in een
dierentuin te vinden zijn! En vooral
ooievaars, ooievaars en nog eens ooi
evaars. Gelukkig is alles van steen,
beton of gips. (Waar zou dit overbe
volkte land in hemelsnaam naar toe
moeten als die ooievaars ook nog
eens echt waren ook!)
Dit is Cawang, een van de buiten
wijken van Jakarta. En dit is de plaats
waar de Jakartaan die nog wat aan
bloempjes en planten doet en vooral
zijn tuinarchitectuur een extra cachet
wil geven zijn materiaal haalt. Kan je
hier behalve dus allerlei soorten bo
men en planten ook de gekste soorten
zand, steen en rots vinden. En voor
de rijkere inwoner of kunstminnaar is
er dan nog overvloed aan beeldhouw
werk om zijn tuin net dat pietsie meer
te geven dan de buurman.
En in zo'n metropool als Jakarta met
zijn meer dan vijf miljoen inwoners
heb je uiteraard diverse smaken.
En zoals in alle Oosterse landen kan
de handwerksman werkelijk alles maar
dan ook alles namaken en je leveren
wat je wilt. Elk plaatje dat je mooi
vindt scheur je maar uit het tijdschrift,
zoekt een toekang op, spreekt een
prijs af en na een bepaalde tijd wordt
het thuis afgeleverd. Zo ook met
kunst.
Ik schreef al eens eerder dat Jakarta
eigenlijk ALLES heeft en dat de rest
van Indonesia er wat bekaaid vanaf
komt. Hier zitten dus ook de meeste
rijke mensen. Daardoor zijn de grond
prijzen als een raket omhoog gegaan.
Daardoor woekert men met zijn stuk-
kie grond. En probeert van die paar
vierkante meter tuin zoveel mogelijk
te maken. Jaja, in dit onmetelijk grote
en rijke Indonesia staat de Jakartaan
door die waanzinnige real-estate-prij-
zen aan het begin van een soort Ja
panse "bonsai-kuituur" (met die piep
kleine dwergplantjes) of zelfs aan de
start van een Hollandse balkontuintjes-
kunst. Want die stenen Japanse lan
taarns zijn al erg "in" en worden haast
aan de lopende band gemaakt. Nog
heel even luitjes en ook hier zal bin
nenkort de Hollandse tuinkabouter
kompleet-met-kruiwagen zijn entree
wel maken!
Voorlopig hebben de beeldhouwers
van Cawang dat kreng nog niet ont
dekt en houden ze zich aan de lopen
de band nog bezig met Picasso en de
Venus van Cawang!
ROGIER
Mevr. M. J. Hillerström, Lubeckstraat
103, Den Haag, tel. 070-39 88 62
heeft zeer veel foto's, negatieven,
poëzie-albums en familie-films van
vóór de bezettingstijd van Ned.-lndië.
Wie komt eens kijken en vindt zo
wellicht zijn/haar oude familiefoto's
terug?
Nu zijn van die aardige school
platen van van Bemmel
De toko - Het Station - Straatje
met toko's ook LEGPUZZELS
gemaakt. Geen kleine kinderspel
want ze bestaan uit 1000 stukjes!
Een leuk cadeau voor familie
leden over zee. Verras ze met
Kerst of Sinterklaas,' maar dan
nu al versturen!
16,50 porto 4,en voor het
buitenland 6,15 (aangetekend).
Haven niet voorradig
BOEKHANDEL TONG TONG
Giro 6685
9
