Terug van weggeweest (I)
INDONESIA
"Stichting DE NIEUWE BRUG"
B.V.
f
f
f
f
f
f
f
f
f
f
Waar en hoe begin je als je na 25
jaren geduldig gewacht te hebben
eindelijk terug bent van weg geweest?
Je kijkt nu en zit. Toen keek je ook,
maar je zag maar half. Hoe de zon
de blaren van de klapperbomen don
kergroen doet glanzen, hoe het aan
de blaren van de pisangbomen ver
schillende nuances groen geeft, van
heel licht tot heel donker. Hoe het
alle kleuren feller doet uitkomen. Hoe
heel erg wit de bloem van de Kem-
bodja is. Het levendige gekrioel van
mensen. De ontelbare betjaks. Zo
veel dat je je afvraagt of ze allemaal
wel tenminste één vrachtje krijgen
per dag, en zo niet, waar leeft zo'n
betjakbestuurder dan van? De hitte.
"Net als bij ons in Jersey in de zo
mer," zegt m'n man. En zo is het.
Indië is geschiedenis. Indonesia is
vandaag, on the move, zoals ze het
hier zeggen in de U.S.
In elke grote stad (en zelfs kleine),
krioelt het van allerlei soorten "rij-
gelegenheid": driewielige voertuigen
die er nogal wankel uitzien, betjaks
met en zonder motor. In Medan heb
je veel van die heli-tjaks (betjak met
motor), de bestuurder hoeft zich niet
ziek te trappen. Het ding gaat vanzelf,
voortbewogen door een lawaaierig
knetterend motortje. Mini-busjes vol
geladen tot aan de nok met mensen
en krandjangs en beesten. De moder
ne versie van de opelet. We zagen
acht poten uit zo'n busje steken. Twee
kambings. Alhoewel, er is geen twijfel
aan, bedwelmd door benzine walmen,
nu toch nog springlevend, straks sa-
tee of gulee. Grote bussen, auto's
van het jaar nul en van recenter da
tum. En naar gelang de streek die je
bezocht, dogears, andongs, tjikars. We
zaten eens vast in het verkeer, en
wat veroorzaakte een nog grotere op
stopping? Een tjikar die doodrustig
z'n weg wurmde tussen een jeep en
een vrachtwagen. Scooters en motor
fietsjes. Yamaha en Suzuki doen er
geweldige zaken. Een hele familie op
één motorfietsje. Al d^t verkeer helpt
reuze mee aan het vervuilen van de
lucht. Over de stad hangt een waas
van uitlaatgassen. Als iemand daar
nu wat aan doen kan? Het is een free-
for-all. We zien er echter heel weinig
ongelukken op straat. We horen geen
gescheld en iedereen rijdt en loopt,
zo gezien erg goed gehumeurd, naar
zijn of haar plaats van bestemming.
Hoe kan dat?
Dan was er Eddie, de- taxi chauffeur
die ons van Jakarta naar Bandoeng
reed. Zeeziek! Hij vloog door de
bochten op de Poentjak met een stel
tot op de draad versleten achterban
den. Toen m'n man daar wat van zei
was het antwoord: "maar de voor
banden, meneer, zijn nog heel goed."
Wat begin je tegen zulke logica?
"Pelan Pelan sadja, "bleef m'n man
maar zeggen, waarop gereageerd
werd met een Colgate lach. En toen
de knalpot losrammelde vlak nadat we
de Poentjak waren gepasseerd, stond
Eddie rustig toe te kijken met een
sigaret elegant tussen z'n vingers,
hoe twee kerels met kennis van zaken
en met ons nog in de wagen, het hele
geval de lucht in krikten en het euvel
verhielpen in minder dan een half uur.
Natuurlijk werd er wat gezegd over
die knalpot, waarop Eddie's laconieke
antwoord was: "O, tidak apa apa, tju-
ma tjoplok." Met andere woorden waar
maakten we zo'n drukte over, had het
niet veel erger kunnen zijn? En was
dat dan niet zo?
Maar op de terugweg weer tjoplok die
knalpot en weer op de Poentjak! Deze
keer was er geen bèngkèl in de buurt,
wel veel theetuinen. We zijn toen met
z'n allen in een mini-bus gestapt, een
opelet. Dat is durf, laat me je dat
even zeggen. Maar we moesten om
één uur op Kemayoran zijn en 't was
half twaalf! We hielden onze harten
vast, de chauffeur reed geweldig. Hij
zou met gemak de eerste prijs halen
in dé Indianapolis 500. Echt. Hij had
hart voor onze situatie, getuige de
vaart waarmee we Kemayoranwaarts
reden.
(Foto: J. L.)
Pech echter reed met ons mee. Even
voor Jakarta minderde onze man vaart
en toen we hem vroegen "ada apa?",
kregen we te horen "da ban kempès."
Ik geloofde het niet eens, het kon niet
waar zijn. Maar het was waar. Chauf
feur en kernet togen aan het werk,
met vijf mensen en even zovele kof
fers er nog in ging het opeletje de
lucht in en was voor we 't wisten al
van een nieuwe band voorzien. Goo
chelaars. Met dezelfde noodvaart wa
ren we alweer op weg, en haalden de
plane. Net op tijd. Een beetje duizelig,
maar op tijd.
We hadden een ritje achter de rug in
één van Indonesia's meest populaire,
maar minst veilige voertuigen, de
opelet.
J.L., U.S.A.
biedt aan in samenwerking met "Holwerda Reizen"
Uw retourvlucht van
Amsterdam naar:
Los Angeles
vertrek 10-12-77
1171
p.p.
San Francisco
vertrek 10-12-77
1171
p.p.
New York
vertrek 8-12-77
765,
p.p.
New York
vertrek 23-12-77
817,
pp
Toronto
vertrek 10-12-77
784,
p.p.
Vancouver
vertrek 10-12-77
1008,
p.p.
Jakarta
dagelijks v.a.
1795.
p.p.
Bangkok
dagelijks v.a.
1553,
p.p.
Hongkong
dagelijks v.a.
2050,
p.p.
Australië
dagelijks v.a.
2800,—
P-P-
Informaties bij "Holwerda Reizen", Loosduinsekade 497,
Den Haag,
telefoon 070 - 45 03 88.
~A
PRAKTISCH LEERBOEK HOOR DEQ1MNERS
DOOR
J.rwn.flRSATtl ROTS
omvat
grammatica, oefeningen, idioom
en uitspraak
omvang: 236 blz.
formaat: 15 x 22,5 cm
prijs 32,50
verkrijgbaar bij de boekhandel of
bij Boekenuitgeverij Keesing BV
postbus 5007 - Amsterdam
12
