JEUGDJAREN
w///nn\\w$
(XXI)
Leef met Soya!
HOMMAGE AAN BABOE RESOH
Zij was werkelijk een unieke baboe,
van koninklijke allure. Baboe Resoh
liep niet; zij schreed, het hoofd fier
opgeheven. En toch kwam zij uit de
Vorstenlanden. Als zij uitging, dan
flonkerden er mooie soebengs in haar
oren en op haar kabaja prijkten speld
jes van echte gouden dukaten.
In één van mijn vorige stukjes vertel
de ik al, dat baboe Resoh van deco
rum hield. Nu - achteraf - denk ik, dat
zij geboren werd onder het koninklijke
teken "Leeuw".
Zij heeft in onze jeugd een grote rol
gespeeld. Wij hadden veel ontzag voor
haar. Als zij boos op ons was, omdat
wij kattekwaad hadden uitgehaald en
haar ogen nijdig flikkerden, dan dro
pen we ietwat schuw af.
Haar gelukkigste tijd heeft baboe Re
soh gehad, toen zij nog met haar man,
mandor Sampan op ons erf woonde.
Zij hadden in de bijgebouwen een vrij
ruime kamer met een kleine open
voorgalerij. Later vond Sampan het
meer met zijn positie in overeenstem
ming om een eigen huisje te bewonen.
Helaas kwam hij in contact met dob-
belgrage vrinden en moesten wij mee
maken, dat successievelijk de mooie
kabaja-speldjes en soebengs van ba
boe werden beleend of zelfs verkocht.
In die tijd kwam baboe wel eens geld
lenen bij mijn moeder. Wij vonden het
vreselijk triest voor haar, maar kon
den er niets tegen doen.
Haar grootste verdriet was, dat zij
zelf geen kinderen had. Daarom heb
ben zij en Sampan tenslotte een baby
geadopteerd. Het kindje kreeg de
naam Lasmini. Lasmini is opgegroeid
tot een intelligente, vooruitstrevende
jonge vrouw. Jaren later, toen wij al
in Solo woonden, kwam er op een dag
een keurige brief van Lasmini waarin
zij haar huwelijk aankondigde met de
sumatraan Boerham. Zij schreef er
o.a. in: "Ini satoe huwelijk uit liefde."
Als mijn ouders 's avonds op visite
moesten, of naar een concert gingen,
dan zorgde baboe Resoh er wel voor,
dat wij op tijd naar bed gingen. Zij
zelf nam dan plaats op een tikar vóór
het ledikant. Meestal vertelde ze wel
eerst een verhaaltje. Helaas weet ik
niet meer, waar het over ging. Wél
herinner ik me, dat er iets droefgees
tigs in voorkwam en één of ander
figuur een "Nini-nini kaki" was of riep.
Op zo'n avond gebeurde het een keer,
dat er aan de kruk van de voordeur
werd gemorreld. Baboe's gevoelige
oren hoorden het meteen en zij riep:
"Siapa sitoe!" Het geluid van iemand,
die wegliep drong tot ons door. Reso
luut opende baboe de deur, sloot ons
vervolgens op en ging achter de vluch
tende aan. Al spoedig keerde zij ech
ter terug en bracht mijn ouders tele
fonisch van het gebeurde op de hoog
te. Deze kwamen direct naar huis. Er
waren in Sawah-Loento nogal eens
"gedrosten", dwangarbeiders, die de
vrijheid hadden gezocht en rondzwier
ven. Zij waren de dieven.
Op een zondag hadden mijn ouders
vrinden op bezoek en er werd gemu
siceerd. Mijn oudste zuster en ik
speelden in de tuin met onze vrindjes.
Mijn jongste zuster was toevertrouwd
aan de zorgen van baboe Resoh. Deze
had Loes meegenomen naar haar ka
mer, waar ze vervolgens met Sampan
op de grond centjes ging tellen. Ken
nelijk hadden zij weer aardig wat
guldens gespaard.
Als een jonge kraai, tuk op alles wat
blinkt, zag mijn zusje kans zo'n gul
den te pakken te krijgen en stopte
deze in haar mond. Het geldstuk kwam
zeer ongelukkig terecht en blokkeerde
het keelgat. Mijn zusje kreeg het be
nauwd en huilde erbarmelijk.
In paniek probeerden baboe en Sam
pan eerst zelf die gulden uit het mond
je te verwijderen, maar toen dat niet
direct lukte, vloog ze met Loes in haar
armen naar binnen, waar natuurlijk
meteen een grote consternatie ont
stond. Ik zie het nog voor mij als de
dag van gisteren.
Mijn moeder en baboe huilden, mijn
vader hyper nerveus. Baboe zat op
de grond en in haar armen lag Loes.
Mijn moeder probeerde wanhopig uit
die kleine mond de gulden te verwij
deren. Eindelijk gelukte het. Derge
lijke nare gebeurtenissen schijnen een
eeuwigheid te duren. Het mondje
bloedde flink. Daarom gingen miin
ouders meteen met Loes op de loco
motief van een passerend kolentreintje
naar de dokter. Deze desinfecteerde
de mond en gelukkig was er verder
niets ernstigs mee aan de hand.
Baboe Resoh offerde uit dankbaarheid
voor de goede afloop een geit. Mrn
zusje kreeg van haar als aandenken
een blauw koralen ketting waaraan
als hangertje de bewuste gulden hing
Op een vergeelde foto staat dit voor
val nog vereeuwigd, compleet met de
arme geit, die ten offer zou vallen.
Baboe Resoh vertoeft al lang niet
meer in deze wereld. Ik ben ervan
overtuigd, dat zij heel gelukkig zou
zijn met deze hommage, haar gebracht
door één van de kinderen, die zij zo
moederlijk verzorgde en bedilde.
JENNY HEETKAMP-SENSTIUS
De beste overpeinzingen, filoso-
fiëen die Tjalie in de loop van
zijn Nederlandse jaren opschreef.
Geinspireerd door de mooiste
foto's hem door vrienden en
lezers gezonden.
Een boek ter herinnering aan de
goede dingen die nooit voorbij
gaan. Maar misschien wel ver
geten worden.
Prijs 20,90
porto 4,
Pro-soy, voorverwerkte soya-
bonen. Even weken of opkoken
direct te verwerken in vele sma
kelijke gerechten.
Naturel, fijn, grof, licht en don
ker. Vlees en hamsmaak.
Zuiver vegetarisch.
p. half pond f 2,25. p. pond f 4,-
Soya meel en soyabonen per
half pond f 2,--, per pond f 4,-.
Gratis recepten bij elk zakje.
In het soyaboekje van Harryet
Marsman vindt U er natuurlijk
veel meer I
PASAR MALAM-WAARTS IN 1977
Pasar Malam Haarlem 22 en 23 okt., in de
Beijneshal, Stationsplein, t.o. het station.
Openingstijden: za. 22 okt. 15.00-24.00 uur,
zond. 23 okt. 14.00-23.00 uur. Inl. L. Jansen
Schipper, tel. 023-33 68 01.
Nog veel plaatsen volgen: o.a. Venlo,
Maastricht.
Al Uw stencilwerk vlot en voor
delig verzorgd door
TONG-TONG
Prins Mauritslaan 36, Den Haag,
telefoon 070-54 55 00 54 55 01
18
