toni toiij
BIJ DE VOORPLAAT
KERSTKRANDJANG 1977
High noon in Imogiri
At twelve noon the natives swoon
And no further work is done.
But mad dogs and Englishmen
Go out in the midday sun.
Zo gaat één van de meest bekende en
geciteerde coupletten van de beroem
de Engelse cabaretier Noel Coward.
En vooral die twee laatste regels zijn
haast "gevleugelde woorden" gewor
den.
Eigenlijk heb ik zelden moeite met de
hitte. En kan uren lekker rondrijden of
lopen zonder er last van te hebben.
(Als ik maar een petje of zo op mijn
kop heb!) En als ik af en toe rond
high noon bij een kennis van me, Riek
Mangundap (dochter van de bekende
schrijver Walraven) binnenloop, bromt
ze al van ver uit de donkere koele
schaduw van haar zitkamer: But mad
dogs and Indo's go out in the midday
sunI (Eindigend met lufd gegrin
nik.)
Maar op de één of andere manier fas
cineert dat schelle, witte licht met die
keiharde zwarte schaduwen me enorm.
Hoewel, het is waarschijnlijk de hele
sfeer van dat moment. Die brandende
hitte, dat schelle licht, het zweterige,
die zwarte schaduw, het stof, al die
bomen en planten zo zielig verlept en
lemes, die paar slome mensen in die
dorre droge stille leegteDe schil
derijen van de Italiaanse schilder De
Chirico benaderen deze sfeer nog het
meest. Hoewel ze naar mijn smaak
toch nog "te kleurig" zijn. Want tus
sen één en drie uur 's middags zie je
eigenlijk alleen maar zwart/wit. En ik
snap nog steeds niet waarom het me
eigenlijk nog niet gelukt is om dit wer
kelijk goed fotografisch vast te leg
gen, want ik werk immers het liefst
met zwart/wit film. (Rara, hoe kén?!)
Met Lebaran gingen Udji en ik, zoals
vele duizenden andere Indonesiërs,
"naar huis" om daar, met de hele fa
milie, het Nieuwjaar te vieren. En dit
jaar viel Lebaran erg gunstig. Vier da
gen vrij. Vier dagen in miin geliefde
Yogyade lol kon gewoon niet op!
Een paar dagen achter mekaar lekker
niksen. Overal alleen maar even fa
milie opzoeken en het beste wensen.
En daartussendoor lekker zwerven met
de kiekkast. En maar knippen!
De eerste twee dagen ook geprobeerd
af en toe de stad uit te gaan voor de
meer touristische plekjes. Maar daar
was de lol snel genoeg vanaf, want
het bleek dat al die duizenden Leba-
ranvierders ook wel zin hadden in wat
tourisme. Zodat al het vervoer over
belast was en als je er met veel moei
te aankwam je meer dagjesmensen
zag dan bezienswaardigheden
Maar we hadden het immers over de
hitte.
Op de tweede vakantiedag kwamen
we met veel moeite en vertraging in
Imogiri. Maar omdat die dag zo'n half
miljoen Jogyanezen toevallig ook die
ouwe koningsgraven wilden bekijken
had ik het gauw bekekenik nokte
maar snel af en ging terug!
Ondertussen was het wel high noon
geworden. En inderdaad, in Imogiri
"the natives swoon" want er was haast
geen kip op straat te zien. Alles uit
gestorven. En ik moet toegeven dat
het voor deze "mad Indo" zelfs een
beetje teveel was. Ik dook dus maar
snel zo'n klein kedai-tje in. U weet
wel, zo'n eenvoudig ding. Met die
eeuwig wiebelende stoelen van ijzer.
En op het tafeltje een smoezelig tafel
kleedje, een klein assortiment lauwe
(fris?) drankjes en een plastic stop
fles met wat taaie kroepoeks. Een
dochter des huizes met loopneusje en
slaperige oogjes neemt sloom mijn
bestelling op en ik kijk wat rond.
Zoals meestal is de enige versiering
aan de wand een twintigtal gratis ge
kregen reklamekalenders die ook al
lemaal tegelijk zijn opgehangen Buiten
zie ik alleen maar de hete, stille "mid
daguren". Ik moet mijn ogen gewoon
een beetje dichtknijpen tegen de
schelheid van het licht. Aan de over
kant van de straat zitten een paar
opgeschoten jongelui wat te niksen en
te ginnegappen. De tokohouder komt
van achter de winkel aansloffen met
een teiltje water en begint het stuk
straat voor zijn toko nat te spetteren
tegen het opstuivende stof. Ik vind
dit wel erg mooi allemaal en pak de
camera. Een Papa met dochter komen
langslopen als ik net afdruk. Ik vloek
te zachtjes in mijn binnenste want ik
dacht dat ze mijn compositie verpest
hadden.
Maar later, als ik de film ontwikkeld
heb, bliikt het dat ze mijn beste "hiah-
noon-plaat" (tot nu toe) zelfs versterkt
hebben
Terima kasih luitjes en selamat djalani
ROGIER
NEDERLANDERS
IN JAPANSE KAMPEN
In de tentoonstellingsruimte "Neder
land in oorlogstijd 1940-1945" van het
Museum voor het Onderwijs in Den
Haag zijn en zullen tussen 1 november
1977 en 28 februari 1978 nieuwe series
geschonken tekeningen en voorwerpen
uit de Japanse kampen worden op
gesteld, aldus deelt ons de heer
P. M. Adriaanse mede. Het betreft hier
twee-maandelijkse opstellingen, tel
kens van een selectie uit het uitge
breid bezit van het Museum.
Heeft U al aan de kerstkrandjang ge
dacht? Giro 6685.
ONS
"LENINGEN TARIEF"
7 000,t.o. 60 mnd. van 150,
8.000,t.o. 60 mnd. van 172,
9.000,t.o. 60 mnd van 191,
10.000,t.o. 60 mnd. van 213,
15 000,t.o. 60 mnd. van 316,
ADVIES
ASSURANTIE
FINANCIERING
Ook 1e en 2e hypotheken
rente al vanaf 7,5
en verzekeringen
SERVICEDIENST
"RIETDIJK"
Reinoutlaan 15 of antwoordnummer
14, Geldrop, tel 040-86 84 26
ONAFH. IND. TIJDSCHR. - 22e JAARG. No. 8
Opgericht en geleid door
TJALIE ROBINSON (1911 - 1974)
Pr. Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong Den Haag - Tel. 070 - 54 55 00/54 55 01 - Post
giro 6685 of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong B.V.
Directie: L. Ducelle
Administratie: Th. M. A. Scheulderman
Redactie: J. H. Ritman, L. Ducelle.
Eindredactie en opmaak:
Ch. J. A. Manders, L. M. Boon.
Vaste medewerkers: Dr. H. J. de Graaf, Rogier,
Poirrié, Mevr. Marsman, G. H. Bartman.
Verschijnt de 1ste en de 15e van iedere maand.
Prijs per nummer f 2,35. Abt. Nederl. (en E.E.G.-
landen behalve Engeland) kwart, f 12,50; halfj.
f 25,—; jaar f 48,50. Abt. Europa: jaar f 48,50.
Buiten Europa: jaar f 56,50.
LUCHTPOST:
Abt. (per jaar en per luchtpost); Australië en
Nw. Zeeland 96,50; Indonesië f 80,50. Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 80,50; Canada en Ver. Staten
68,50; Maleisië, Singapore en India f 80,50;
Suriname en Antillen f 68,50.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN
Drrectie en redactie behouden zich het recht voor
om grondige redenen aanvragen voor abonnemen
ten te weigeren, of deze te beeindigen. Hierover
zal de betrokkene altijd van te voren in kennis
worden gesteld.
De redactie behoudt zich het recht voor copy te
weigeren dan wel te bekorten of te wijzigen met
toestemming van de inzender. Over genomen be
slissingen zal niet in details worden gecorrespon
deerd.
Het correspondentie- en betalingsadres voor Ame
rika is Mrs. R. Cohen-Top, 13740 Avion Drive, La
Mirada, California 90638.
2
